نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 2 صفحه : 905
در بديع بازگشت به كلام سابق است به نقض و ابطال آن از جهت افاده نكتۀ خاص مانند«فاف لغدر الدهر بل لاهله»در فارسى است.
دلم رفت زانكه با صبر آشنا بود خطا گفتم مرا دل خود كجا بود
دو چشم شوخ نى خفته نه بيدار غلط گفتم كه نى مست و نه هشيار (از كشاف ج 1 ص 626).
و بالجمله رجعت در اصطلاح فقهاء اعادۀ زن باشد بدون عقد جديد باستناد نكاح سابق و اين امر در عده روا باشد.
در ابدع آرد:رجوع بازگشت نمودن بسوى كلام سابق است بنقض و ابطال آن «أَ يَحْسَبُ الْإِنْسٰانُ أَلَّنْ نَجْمَعَ عِظٰامَهُ» بَلىٰ قٰادِرِينَ عَلىٰ أَنْ نُسَوِّيَ بَنٰانَهُ» .
انورى گويد:
عاجزم از ثناى تو عاجز آه اگر اين چنين بمانم آه
يك دليرى كنم قرينه شرك نكنم لا اله الا الله اثير الدين اصفهانى گويد:
گر توانى اى صبا بگذر شبى در كوى او ور دلت خواهد ببر پيغامى از من سوى او
ور همىخواهي كه بر سرو بلند او رسى نردبان عنبرين ساز از شكنج موى او
اين دل گمگشتۀ من باز جو در زلف او ور نيايى رو بيفشان حلقۀ گيسوى او
گر دلم را بينى آنجا گو حرامت باد وصل من چنين محروم و تو پيوسته در پهلوى او
نرم نرم آن سنبل مشكين بر افشان از رخش ور نخواهد بد گمان شد بوسه زن بر روى او
نه خطا گفتم من اين طاقت ندارم زينهار
گر رسول خاص مائى تيز منگر سوى او (از ابداع ص 284 285).
رُجُوع از شَهادت
-(اصطلاح فقهى) در كليات حقوقى آمده است:
رجوع از شهادت يا قبل از حكم است يا بعد از حكم و قبل از اجراء يا بعد از حكم است و بعد از اجراء.
اگر رجوع از شهادت قبل از حكم باشد شهادت از درجه اعتبار ساقط خواهد بود زيرا معلوم نيست شهود دفعه اول راست گفتهاند يا دفعه دوم.و بر اين تقدير متضمن قذفى باشد مثل شهود جرح و مستوجب حد خواهند بود.
و اگر رجوع از شهادت بعد از حكم و قبل از اجراء بوده و متعلق آن مال يا نكاح يا طلاق باشد حكم نافذ است و شهود بايد از عهدۀ غرامات مال بر آيند.و در صورتى كه متعلق حكم قصاص يا حد باشد حكم ملغى از اثر خواهد شد.
و اگر رجوع شاهد از شهادت بعد از حكم و اجراء بوده و محكوم به مال باشد غرامت آن اعم از دين و عين بعهده شاهد است و چنانچه محكوم به نكاح باشد حكم نافذ است و شهود بايستى از عهده غراماتى كه بشوهر اول وارد شده بر آيند و بعضى بعكس اين گفتهاند يعنى نكاح دوم را باطل و شهود را عهدهدار غرامات دومى قرار دادهاند.
و چنانچه محكوم به قصاص يا حد بوده و شهود بعد از اجراء حكم از شهادت خود عدول كرده باشند اين فرض دو صورت دارد:
و اگر بگويند از روى عمد بر خلاف واقع شهادت دادهاند در اين صورت بارد زياده
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 2 صفحه : 905