«عَلَى الْأَعْرٰافِ رِجٰالٌ و مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجٰالٌ» چه مردانند ايشان كه خدا ايشان را مرد خواند،مردانى كه باد عنايت و نسيم رعايت از جانب قرب ناگاه بر ايشان گذر كرد:

شمالى باد چون بر گل گذر كرد نسيم گل بباغ اندر اثر كرد
چون باد عنايت بر ايشان گذر كرد الهامشان بنور معرفت زنده كرد جانهاشان بوصال خوشبو.

(از عده ج 5 ص 625)

رَجَز

-(اصطلاح عروضى)و هر بيتى است كه به هشت مستفعلن تمام شود.

(از دره نجفى ص 13)

رِجعيَّه

-(اصطلاح فقهى)وزن مطلقه به طلاق رجعى را گويند.

رجل كامل

-(اصطلاح عرفانى)رجل كامل يعنى مرد كامل و كمال سالك سائر آنست كه بارشاد مرشد كامل بطريق تصفيه و تجليه و شهود بر مراتب عبور نمايد و از سر حد محسوس و معقول گذشته بانوار تجليات اسمائى وصول يابد و در پرتو نور احدى محو گردد ببقاء احديت باقى باشد و متحقق به جميع اسماء و صفات الهى گردد و مظهر تمام ظهورات گشته بلواحق و لوازم و صفات همۀ شئونات متصف گردد و خواجۀ جهان گشته و بداند كه هر چه هست اوست و غير او هيچ نيست و با اين مقام كار غلامان كند كه عبارت از متابعت و عبادت است و از جادة عبوديت تجاوز نكند.

آنان مردانى ميباشند كه سير آنها به صيقل عنايت روشن و از حسن جمع و جمال سيرت برخوردار،همت از خلق به يكبارگى برداشته و با مهر حق پرداخته:

مشتاق تو در كوى تو از شوق تو سرگردان
از خلق جدا گشته،خرسند بخلقانها.

از سوز جگر چشمى چون حلقه گوهرها
وز آتش دل آهى چون رشتۀ مرجانها
شاعر گويد:

رهبر راه طريقت آن بود كو باحكام شريعت ميرود
اين چنين كامل بجو گر رهبرى تا ز وصل دوست با بهره شوى
عارفان كه جام حق نوشيده‌اند
رازها دانسته و پوشيده‌اند
و از مرتبت اطلاق و سكر بمقام تقيد و صحو تنزل نمايد تا ارشاد مسترشدان تواند كرد.

شاعر گويد:

پس آنگاهى كه ببريد او مسافت نهد حق بر سرش تاج خلافت
(از شرح گلشن راز ص 288)

رِجلِ قِينطوُرس

-(نجومى)(رجل بكسر راء و قينطورس بكسر قاف)يكى از اعضاء شكل قينطورس است.

رَجم

-(اصطلاح فقهى)و حد رجم حد زناء محصنه است و عبارت از اين است كه به زانيه يا زانى آن قدر سنگ پرتاب كنند تا بميرد بدين معنى كه حاكم شرعى پس از ثبوت با تشريفات خاصى حد رجم را كه سنگ سار كردن باشد اجرا كند.

رُجُوع

-(اصطلاح فقهى)و بازگشتن مرد را گويند به زن در طلاق و آن به لمس يا وطى و جز آن باشد از اعمالى كه مثبت و معيد علقه زوجيت است و رجوع