رَبُّ المَشارِق

-(عرفانى)مراد ذات حق است مأخوذ از قرآن كريم.

رُبُوبيَّت

-(اصطلاح عرفانى)صفت ربوبيت و مقام ربوبيت از صفات ذات اضافه است و مقام تعبد محض و محور صفات، ربوبيت است كه گفته‌اند«الربوبية سبقت العبودية و بالربوبية ظهرت العبودية و تمام وفاء العبودية مشاهدة الربوبية» (از طبقات ص 320) و گفته‌اند«الربوبية نفاذ الامر و المشية و التقدير و القضية،و العبودية معرفة المعبود و القيام بالعهود» (از طبقات ص 445).

رَبع

-(بفتح راء-نجومى)در ميان شكل عوايد يا صليب ستارة بود كوچك كه آن را ربع نامند.

رجوع باوتاد شود.

ربع مقبل

-(نجومى)رجوع باوتاد شود.

رَبيع

-(اصطلاح عرفانى)ربيع يعنى بهار و در اصطلاح مقام بساطت را گويند در قطع مسافت سلوك.

رَتق

-(اصطلاح فلسفى)رتق يعنى بسته شدن و در اصطلاح اجمال مادة- وحدانيت است كه آن را عنصر اعظم ناميده‌اند كه قبل از آفريدن آسمان مرتوق بوده و بعد از مرتبت تعين اول مفتوق گرديده است و گاه اطلاق شود بر نسب حضرت واحديت باعتبار«لا ظهورها»و بر هر بطونى و غيبى مانند حقايق مكنونۀ در ذات احديت اطلاق شود قبل از مرتبت تفاصيل آنها در مرتبت واحديت.

(كشاف ص 580-اصطلاحات شاه نعمت الله ص 59).

شاعر گويد:

بگشوده در بسته و بنموده جمال اسماء بنمودند جمالى بكمال
و بهر حال رتق در مقابل فتق است «رتق و فتق»بمعناى حل و عقد است و بوجهى بمعناى لف و نشر است و مراد از رتق مرحلۀ لفى و جمعى و كمونى است و از فتق حالت نشرى و بروزى است.

صدرا گويد:رتق اشارت بوحدت- حقيقيه و وجود واحد بسيط است و فتق مرتبت تفصيل وجود واحد بسيط است و مرتبت صفات و اسماء و افعال است.

(از اسفار ج 3 ص 23)

رَتقاء

-(اصطلاح فقهى)رجوع به عيوب زن و مرد در مورد فسخ نكاح شود.

رَجاء

-(اصطلاح عرفانى)رجاء يعنى اميدوارى و در اصطلاح تعلق قلب است بحصول امرى محبوب در آينده.

در مصباح است:رجاء ارتياح دل است به ملاحظۀ كرم مرجو.

جنيد گويد:«الرجاء ثقه الجود من الكرم الموجود،فمن يرجوا لقاء ربه فليعمل عملا صالحا».

(مصباح الهدايه ص 392-تاريخ تصوف 646).

در شرح منازل است كه رجاء ضعيف- ترين منازل مريد است زيرا رجاء جز باعمال و ديدن اعمال نباشد و خواص را التفاتى باعمال خود نيست و فضل حق را رؤيت كنند.

(شرح منازل ص 54)

رِجالِ غَيب

-(اصطلاح عرفانى)نجبا را رجال غيب گويند چنانكه فرمودند