responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر    جلد : 2  صفحه : 802

يكى خط است ز اول تا به آخر برو خلق جهان گشته مسافر
عطار گويد:

اى دلم مست چشمۀ نوشت در حظم از خط سيه پوشت
همه سر سبزى خطت كه بلطف سر برون زد ز چشمۀ نوشت
حلقه در گوش حلقۀ زلفت حلقۀ زلف بر بنا گوشت
خاقانى گويد:

خطى بر سوسن از عنبر كشيدى سر خورشيد در چنبر كشيدى
همه خطهاى خوبان جهان را بخط خود قلم بر سر كشيدى
كنار نسترن پر سبزه كردى پر طوطى سوى شكر كشيدى
مگر فهرست نيكويى است آن خط كه بى‌پرگار بر مسط كشيدى
بگرد خرمن ماه از خطر سبز ز صد قوس و قزح خوشتر كشيدى
در رياض العارفين است كه:خط عبارت از ظهور تعلق ارواح باجسام است (رياض العارفين ص 39).

خَطِّ سَبز

-(اصطلاح عرفانى)خط سبز برزخ را گويند.رجوع شود به خط.

فروغى گويد:

شمۀ از خط سبز تو بيان بايد كرد
گوشمالى بهمه سبز خطان بايد داد

خَطِّ سياه

-(اصطلاح عرفانى)رجوع شود به خط.

خَطا

-(اصطلاح فقهى)و بمعنى گناه است و مقابل عمد آمده است و فعلى است كه بدون قصد و اراده از مكلف صادر شود و عبد بدان مؤاخذ نيست بموجب حديث رفع(از كشاف ج 1 ص 241)رجوع به حديث رفع شود.

خِطاب

-(اصطلاح اصولى و كلامى و عرفانى)و عبارت از توجيه سخن است بطرف غير براى افهام او،گاه آنچه بدان تخاطب واقع ميشود اراده شود و بالجمله در اصطلاح اصوليان توجيه امر است از ما فوق بمادون و اصل اين است كه خطاب متوجه شخص معين باشد و گاه از معين بغير معينى متوجه شود براى افاده عموميت نسبت به هر مخاطبى على سبيل بدليت مانند «وَ لَوْ تَرىٰ إِذِ الْمُجْرِمُونَ نٰاكِسُوا رُؤُسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ» .

خطاب بر دو قسم بود يكى خطاب تكليفى كه متعلق بافعال مكلفين بود باقتضاء و تخيير و يا خطاب وضعى است و آن خطاب است بآنكه مثلا اين امر سبب فلان امر است چنانكه«دلوك»در «أَقِمِ الصَّلاٰةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ...» سبب صلاة است و«طهارت» شرط صلاة است و حكمى كه بمعنى خطاب است عبارت از ايجاب و تحريم است و...

و حكمى كه بمعنى اثر خطاب است وجوب، حرمت و جز آنست.(از كشاف ج 1 ص 423-مختصر المعانى ص 29-تلويح ص 651 رجوع به اثر خطاب شود).

در اصول رشاد آمده است:

الفاظ مخصوصه بخطابات شفاهى مانند يٰا أَيُّهَا النّٰاسُ - يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شامل عموم موجودين در زمن خطاب و متولدين بعد از زمان خطاب ميباشد.

علما علم اصول دربارۀ اينكه شمول خطابات مزبوره بر نسلهاى بعدى آيا بر حسب

نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر    جلد : 2  صفحه : 802
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست