خام را جز آتش هجر و فراق
عاقبت او پخته و استاد شد جست از رق جهان آزاد شد
از شراب لايزالى گشت مست شد مميز و ز خلايق باز رست
خامى و هرگز نخواهى پخت تو گر هزاران بار جوشى اى عتو

خامُشى

-(اصطلاح عرفانى)يكى از آداب سير و سلوك خاموشى است.

مولانا گويد:

خامشى بحر است و گفتن همچو جو بحر ميجويد ترا جو را مجو
از اشارتهاى دريا رو متاب ختم كن و الله اعلم بالصواب

خانِۀ حيات

-(اصطلاح نجومى) بيت طالع،خانۀ حيات است.

رجوع به بيوت شود.

خانِقاه

-(اصطلاح عرفانى)خانقاه محلى است كه صوفيان و سلاك در آن جمع شوند و محل ذكر و انس صوفيانست اول خانقاهى كه براى صوفيان بنا كردند آنست كه برملۀ شام كردند و سبب آن بود كه روزى اميرى بشكار رفته بود، در راه دو تن را ديد كه از اين طايفه فراهم رسيدند و دست در آغوش يكديگر كردند و هم آنجا نشستند و آنچه را داشتند از خوردنى پيش نهادند و بخوردند،آنگاه برفتند امير ترسا را معامله و الفت ايشان را با يكديگر خوش آمد،يكى از ايشان را طلب كرد و پرسيد آن كه بود؟گفت ندانم گفت ترا چه بوده؟گفت:هيچ چيز،گفت از كجا بود؟گفت:ندانم،امير گفت:پس اين الفت چه بود كه شما را با يكديگر بود؟ درويش گفت:اين ما را طريقت است.

گفت:شما را محلى هست كه با يكديگر آنجا فراهم آييد؟گفت نى،گفت:من براى شما جايى بسازم پس خانقاه برمله بساخت(از نفحات ص 31 طرائق ص 81).و گويند:

آن در قرن دوم اسلامى شهرت يافت.مقارن با زمان سفيان ثورى و ابو هاشم و آن وقت نام صوفى بفارسى،روشندل،ويژه درون، يگانه‌بين بوده است.

و در وصف خانقاه گفته‌اند«خير دار فيها خير ارباب الديار»(از طرائق ص 81) بعضى از تركيبات:خانقاه تكوين،خانقاه ملكوت و...

مولانا در مذمت خانقاه‌هاى زمان خود گويد:

خانقاهى كو بود بهر مكان من نديدم يك زمان در وى امان
رو بمن آرند مشتى خمر خوار چشمها پر نطفه،كف خايه فشار
خانقه چون اين بود بازار عام چون بود خر گله و ديوان خام
خر كجا ناموس و تقوى از كجا خر چه داند خشيت و خوف و رجا

خانِۀ خَمّار

-(اصطلاح عرفانى)مقام بيرنگى و قطع تعلقات را گويند.