ص 418،426) نزد عرفا:

چهار عنصر را صوفيان به چهار نفس تشبيه كرده‌اند،آتش را،نفس اماره نام كرده‌اند.

باد را،نفس لوامه.

آب را،نفس ملهمه.

خاك را،نفس مطمئنه.و براى هر يك ده خاصيت ذكر كرده‌اند.

مراتب نفس اماره عبارت است:

جهل،خشم بغض،قهر،كبر،حسد،بخل، كفر و نفاق.

و بدين ترتيب ساير آنها را با صفات مذمومه و ممدوحه تطبيق كرده‌اند.

عَناصِرِ أشياء

-(منطقى) اطلاق بر مواد سه‌گانۀ امكان،وجوب و امتناع شده است.

(رجوع به ملل و نحل ابن حزم ص 23)

عَناصِرِ بَسيط

-(اصطلاح فلسفى) مراد از عناصر بسيط هر يك از عناصر چهارگانه است در حال خلوص و محوضت و عدم اختلاط با يكديگر.

عَناصِرِ ثَقيل

-مراد از عناصر ثقيل دو عنصر خاك و آب‌اند.

(دستور ج 2 ص 383).

عَناصِرِ خَفيف

-(اصطلاح فلسفى) مراد از عناصر خفيف عبارت از دو عنصر آتش و هوا است.

(دستور ج 2 ص 383).

عَناصِرِ عُقُود

-(اصطلاح فلسفى) مراد وجوب،امكان و امتناع است.

عَناق

-(اصطلاح نجومى و هيوى) ستارۀ بود در وسط بنات النعش كبرى و ملاصق با ستارۀ سها و بالجمله از ستارگان صورت دب اكبر بود واقع در دنب او.

عَناقِ مُسَلسَلَه

-(نجومى) و آن ستارۀ بود واقع در فوق پاى چپ مرأة المسلسله(عناق يعنى قلاده)

عِنان

-(اصطلاح فقهى)مأخوذ از عن است يعنى ظهر و در شرع عبارت از شركت دو نفر باشد در تجارتى بر اين مبنى كه تصرف هر يك منوط باجازه ديگر باشد يعنى عمليات هر يك محدود به اجازۀ ديگر باشد.

(از كشاف ص 1072)

عَنانيَّه

-(ملل و نحل) فرقۀ از فرق يهودند منسوب به عنان ابن داود،وى با عقايد يهودان در مورد روز شنبه و ساير اعياد و پارۀ از امور ديگر موافق نبود حضرت عيسى را در نصائح و احكام اخلاقى تأييد ميكند و بر آن بود كه حضرت عيسى گر چه پيامبر نيست لكن مؤيد تورات است (از ملل و نحل شهرستانى ص 104- 103).

بايد توجه داشت كه آنچه ملل و نحل‌ها ضبط كرده‌اند عنوانا و ضبطا و توضيحا دقيق نيست.

عَناوينِ اوَّليَّه

-(اصطلاح فقهى و اصولى)و در مقابل عناوين ثانويه است مثلا بحكم كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيٰامُ »روزه واجب است بر هر فرد مكلفى لكن بحكم «وَ لاٰ عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ» كه عنوان ثانوى است روزه بر مريض واجب نيست.

عِنايَت

-(اصطلاح فلسفى و عرفانى) عنايت بمعنى توجه و قصد و ارادت آمده