(از كشاف ص 977) اين كلمه در عرف عرفا اطلاق بر عارفان كامل شده.

در كلمات مشايخ آمده است:

من أراد أن يكون عزيزا فى الدنيا شريفا فى الآخرة قليجتنب ثلثا لا يسئل احدا حاجة و لا يذكر احدا بسوء و لا يجيب احدا الى طعامه.

عَزيمَت

-(اصطلاح فلسفى و اصولى) عزيمت نزد اصوليان مقابل رخصت است و شامل فرض و واجب و سنت و ندب و مباح و حرام و مكروه شود و عدۀ از اصوليان گويند تنها واجب و حرام است و در موافقات است كه عزيمت احكام كلى است كه ابتداء مشروع شده است و مخصوص به بعضى از مكلفان دون بعضى ديگر با حالى دون حالى نمى‌باشد مانند نماز و روزه.

(از كشاف ص 1047-موافقات ج 1 ص 300).

در فلسفه عزيمت عبارت از اراده مؤكده است كه اجماع ناميده‌اند رجوع باجماع شود

عَساكِرِ رَحمانى

-(اصطلاح عرفانى) مراد قوتهاى روحانى است در مقابل قوتهاى ظلمانى كه عساكر شيطانند:درو چون جمع گشته هر دو عالم،گهى ابليس گردد گاه آدم،به بين عالم بهم در هم سرشته،ملك در ديو و شيطان در فرشته.

عُسر و حَرَج

-(اصطلاح فقهى)و در لغت يعنى سختى و دشوارى و در احكام اسلام به موجب قاعدۀ نفى عسر و حرج در مواردى رفع احكام اوليه شود چنانكه اگر كسى نتواند نماز قائما بخواند ميتواند قاعدا بخواند و يا نتواند روزه بگيرد ميتواند در ماه ديگر بگيرد و يا اصولا روزه نگيرد،و مستند اين قاعده آيه شريفه است كه «وَ لاٰ عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَ لاٰ عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ» .

در كليات حقوقى آمده است:

در شريعت اسلام عسر و حرج منفى است چنانكه آيه كريمۀ «مٰا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ و يُرِيدُ اللّٰهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لاٰ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ» بر آن دلالت دارد مثلا در وضوء شستن بشره لازم است اما اگر روى بعض اعضاء وضوء جبيره‌ايست كه كندنش دشوار باشد بنا بر قاعدۀ نفى عسر و حرج جائز است بجاى شستن بشره مسح جبيره نمود-و از اين باب است قبول شهادت زنها در امر نسب و ولادت و قبول شهادت اهل خبره اگر چه داراى عدالت نباشند.

(كليات ص 3).

عَسَى

-اين اصطلاح ادبى است و كلمۀ«عسى»در زبان عرب از افعال مقاربه است و معناى آن ترجى است در امر محبوب و اشفاق است در امرى مكروه مانند «عَسىٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسىٰ أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ» كه هر دو معنى در اين آيه جمع شده است و اكثر بعد از عسى فعل مضارع واقع ميشود كه مقرون به أن و مجرد از سين و سوف باشد و گاه مفرد آيد مانند«عَسى زيد يَقُوم-و عسى زيد سيقوم و عسى زيد قائما»و گاه مجرد از سين و سوف و ان آيد مانند«عَسى زيد يَقُوم»