كواكب سيارات را،پارۀ حيوانات را.

(رجوع شود به ملل و نحل شهرستانى ص 254 و تحقيق ما للهند ابو ريحان بيرونى)

عَبديَّه

-(اصطلاح كلامى و ملل و نحل) اين فرقه يكى از فرق عجارده است اينان گويند بجز شرك بخدا همه چيز قابل بخشش است.

(از ملل و نحل ص 64)

عِبرَت

-(اصطلاح عرفانى)آنچه تعبير ميشود بدان از ظواهر احوال مردم در كارهاى خوب و بد و آنچه جارى ميشود بر آنها در دنيا و آخرت و آنچه عبور كند بر آنها از ظواهر احوال مردم در خير و شر و آنچه جارى است بر مردم از ضر و نفع در دنيا و عقبى و بر ثواب و عقاب كه بمردم رسد از ظواهر احوال و عقاب كه در دار جزا و بر بواطن و خفيات كارها تا ظاهر گردد بر آنها عواقب امور،عبرت گويند.

(اصطلاحات شاه نعمت الله ص 53) ابو عبد الله سجزى گويد«العبرة ان تجعل كل حاضر غائبا و الفكرة ان تجعل كل غائب حاضرا»(طبقات ص 255).

مأخوذ از قرآن مجيد است كه فرمود إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصٰارِ .

عبرت‌آباد

-منظور دنيا است.

عُبوديَّت

-(اصطلاح عرفانى)عبوديت يعنى بندگى كردن و در اصطلاح عبوديت خروج از اختيار است از جهت موافقت امر و ارادۀ حق تعالى و نهايت عبوديت حريت است.

محمد ترمذى گويد«من جهل اوصاف العبودية فهو بنعوت الربانية اجهل».

ثقفى گويد«كمال العبودية هو العجز و القصور عن تدارك معرفة علل الأشياء بالكلية» (طبقات ص 219،536).

شيخ گفت:«العبودية شيئان»يكى حسن افتقار الى الله كه منشأ آن باطن احوال است و ديگر حسن قدرت برسول خدا و انجام اوامر او را آن طور كه فرمايد كه در اين نوع عبوديت حظ نفس نباشد (اسرار التوحيد-كشاف ص 938 شرح كلمات بابا ص 171)و گفته‌اند«العبودية الرجوع فى كل شىء الى الله على حد الاضطرار»(طبقات ص 369).

عبَور

-لا(اصطلاح نجومى)نام ديگرى از شعراى يمانى است و سال كبيسه يهوديان را عبور بكسر عين و فتح باء و تشديد آن گويند.

يهوديان تفاوت ميان سالهاى قمرى و شمسى را كه در هر سال تقريبا يازده روز است جمع كرده و از آن يك ماه درست ميكنند و آن سال را عبور گويند يعنى آبستن كه يك ماه زائيده است و چون يهوديان در يثرب همسايۀ اعراب بودند عربان خواستند كه حج آنها هم در ذى حجه باشد ازين جهت كبيسۀ يهوديان را بياموختند و گروهى از مردم امى بدون دقت محاسبه كردند و رسومى بر آن مترتب كردند تا آن گاه كه اسلام ظهور كرد و بسيارى ازين رسوم را منسوخ گردانيد يعنى در سال نهم هجرى كه سال حجة الوداع است.

(رجوع شود به التفهيم ص 126)

عِتاب

-(اصطلاح اصولى و عرفانى) عبارت از خطاب است با پرخاش و درشتى