(از تهافت التهافت ص 246-دستور ج 2 ص 267)رجوع به تصور و تصديق شود.

ضَروريّاتِ خَمس

-(اصطلاح فقهى و اصولى)و آنها عبارتند از حفظ نفس بواسطۀ قصاص و ديه و دفاع و حفظ دين بواسطۀ جهاد و قتل مرتد و حفظ عقل بواسطۀ تحريم مسكرات و حفظ نسبت بواسطۀ تحريم زنا و لواط و اتيان بهائم و تحريم قذف و حفظ مال بواسطۀ تحريم غصب و سرقت و خيانت و قطع طريق و حد و تعزيز بر آنها (از قواعد شهيد ص 6)

ضَروريّاتِ دين

-(اصطلاح فقهى) و عبارتند از امورى كه انكار آنها موجب خروج از دين باشد مانند اعتقاد به صوم و صلاة،حج،جهاد،معاد، (از قوانين ص 212-كشاف ص 880-خزائى ص 6)

ضِفدِعُ الأوَّل

-(اصطلاح نجومى) ضفدع اول يا فم الحوت عبارت از ستارۀ بود در حوت جنوبى و ضفدع الثانى در ذنب قيطس جنوبى است.

ضفدع به كسر ضاد و دال

ضِفدِعُ الثّانى

-(اصطلاح نجومى) يا ذنب قيطس جنوبى رجوع به قيطس شود.

عرب دو ستارۀ كه واقع در ذنب قيطس است ضفدع دوم و آنكه واقع بر فم حوت جنوبى است ضفدع اول نامند.

ضَفيرَه

-(اصطلاح نجومى) و نام ديگر گيسو است كه ستاره يا ستارگانى بود واقع بر ذنب اسد.

رجوع به كواكب سحابى شود.صفير نيز آمده است.

ضِفدِعَين

-(اصطلاح نجومى) نام ديگر دو ستارۀ بود يكى بر دهان حوت جنوبى و ديگر بدنبال دبران.

ضَلالَت

-(اصطلاح اخلاقى)يعنى گمراهى،انحراف از حق و حقيقت،در حديث است كه

لا تجتمع امتى على الضلالة عليكم بالسواد الاعظم .

در قرآن است. أُولٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلاٰلَةَ بِالْهُدىٰ فَمٰا رَبِحَتْ تِجٰارَتُهُمْ .

در مقابل هدايت.

ضَعيف

-(اصطلاح درايه)خبر واحدى است كه واجد شرايط حديث صحيح موثق و حسن نباشد و مشتمل بر مجروح باشد بدون فساد مذهب و يا مجهول المذهب و حال باشد.

(از معالم ص 261).

ضَمان

-(اصطلاح فقهى)و عقدى است كه فايدۀ و ثمرۀ آن نقل مال است از ذمۀ مضمون عنه به ذمۀ ضامن و بالجمله التزام است بآنچه در عهدۀ غير است و بدين معنى است كفالت و در تعريف كفالت گويند ضم ذمه است بذمۀ در اصل دين يا در نفس كه كفالت و در مال يا نفس باشد لكن به معنى خاص كفالت در ابدان است و ضمانت در اموال است در ضمانت شخص براى الذمه ضمانت شخصى ديگر را كند در تعهدات مالى.

ضمانت‌كننده را ضامن و آنكه از او ضمانت شده است مضمون عنه و مال مورد ضمانت را مضمون به نامند،ضامن بايد شخصى آزاد،عاقل و بالغ باشد و پس از ضمانت و اجراى صيغۀ آن عهدۀ مضمون عنه برى مى‌شود و ضامن متعهد