نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 2 صفحه : 1026
سَيّاريَّه
-سياريان پيرو ابو العباس سيارىاند و او امام مرو بود و پيروان او اغلب در نيشابور بودند (از كشف المحجوب ص 323)
سِياسَتِ أصحاب
-(اصطلاح فلسفى) مراد رويه و طريقه اداره كردن افراد و اصحاب و ياران و نزديكان است.
(اخوان ج 4 ص 299)
سِياسَتِ جِسمانيَّه
-(اصطلاح فلسفى) روش و طريقه حفظ بدن و تقويت و حفظ آن از برهم خوردن تعادل آنست.
(اخوان ج 4 ص 297)
سى
-(اصطلاح ادبى)و كلمۀ سى در زبان عرب بمنزله مثل است و از لا سيما گرفته شده است و تثنيه آن سيان است و در حال تثنيه بىنياز از اضافه است مانند«الشر بالشر سيان»مثال ديگر «قاموا لا سيما زيد»و محلا منصوب است تا حال باشد و عامل نصب آن قام است و اسم بعد از آن روا باشد هم مجرور شود هم مرفوع و روا باشد منصوب شود در صورتى كه نكره باشد (از مغنى ص 72)
سِياسَت
-سياست مصدر ساس است.«ساس الوالى الرعية»اى امر هم و نهاهم و آن اصطلاح اخلاق مردم باشد از راه ارشاد به راه راست و آن صفت انبيا است در باطن،و در ظاهر و راه و روش سلاطين و علماء است و قانون موضوعه براى رعايت آداب و مصالح و انتظام جوامع بشرى است و گفتهاند«ان السياسة المطلقة هى استصلاح الخلق بارشادهم الى الطريق المنجى فى العاجل و الآجل على الخاصة و العامة فى ظواهر هم و بواطنهم» آنچه ويژه انبياء است سياست مطلقه باشد و آنچه در سلاطين است مطلقه نيست و سياست عاجل است.
(از كشاف ص 734)
سِياسَتِ ذاتى
-(اصطلاح اجتماعى) و منظور سياست هر انسانى است نسبت به خود و در حقيقت تهذيب اخلاق بود و شناختن اخلاق و اقوال و افعال خود بود تا نقائص خود را بر طرف نمايد (رجوع شود برساله هفتم از رسائل اخوان ص 209)
سِياسَتِ عامى
-(اصطلاح اجتماعى) و آن عبارت از تدبير خاصى است كه امراء در رياست بر مردم بكار برند و تدبير خاص رياست دهاقين بر دهات و فرماندهان بر لشكر بود و در حقيقت معرف اوضاع و احوال مرءوسين و صنايع و حرفهها و مذاهب و اخلاق آنها بوده و ترتيب مراتب و مراعات امور آنها است و نيز تفقد امور آنها بود و معرفت تأليف قلوب و تناصف و عدالت بين آنها و بالاخره گردآورى آنها است در تحت ضابطه و قاعدۀ معينى در برابر سياست خاصه كه هر انسانى بايد اوضاع و احوال منزل خود را اندر يابد اوضاع و احوال منزل خود را اندر يابد و آن طور كه بايد تدبير آن كند نسبت بزن و فرزند (رجوع برساله هفتم از رسائل اخوان ص 209 شود)
سيِاسَتِ فاضِلَه
-(اصطلاح اجتماعى) يكى از اقسام سياست ملك سياست فاضله است كه آن را امامت خوانند و غرض از آن تكميل خلق بود و لازمش نيل سعادت است.
(از اخلاق ناصرى ص 257)
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 2 صفحه : 1026