معاويه

پيروان عبد اللّه بن معاويه بن عبد اللّه بن جعفر بن أبي طالب معروف به عبد اللّه طالبى بودند. آنان قايل به «تناسخ» ارواحند و گويند كه: روح خداوند در آدم جاى گرفت و از وى به ديگر انبيا انتقال يافت تا به حضرت محمد (ص) رسيد پس از آن در جسم على بن أبي طالب (ع) و محمد حنفيه و پسرش ابو هاشم حلول كرد و سرانجام در عبد اللّه بن معاويه اندر آمد.

ايشان گويند كه: دنيا هيچ‌گاه فنا نپذيرد و زنا و لواط را حلال پنداشتند.

چون عبد اللّه بن معاويه در زندان ابو مسلم كشته شد پيروان او تفرقه پذيرفتند. و دسته‌اى از ايشان قايل به امامت ابن حرب شدند و غلو در «تناسخ» و اظلّه و دور كردند و مدعى بودند كه اين سخنان را از جابر بن عبد اللّه انصارى و جابر بن يزيد جعفى فرا گرفتند.

فرق «حربيه» و «مغيريه» از اين طايفه‌اند و بعضى از ايشان معتقد بودند كه: عبد اللّه بن معاويه زنده است و نمرده، و در كوهى از جبال اصفهان پنهان است و تا خروج نكند و مردم را به مردى از بنى هاشم از فرزندان على (ع) و فاطمه (س) نخواند، نخواهد مرد، زيرا او همان مهدى است كه پيامبر به او بشارت داده است.

گويند عبد اللّه بن معاويه از دليران و شعراى عرب و متهم به زندقه و مردى خونريز بود و در اواخر دولت بنى اميه در سال 127 هجرى در كوفه جاى گرفت و اهل آن شهر به وى بيعت كردند سپس به مداين رفت و بر حلوان و ولايت جبال و همدان و اصفهان و رى دست يافت و بنى هاشم از هر سو بدو روى آوردند و حتى منصور عباسى كه بعدها به خلافت رسيد به وى دست بيعت داد سپس عبد اللّه بن معاويه به استخر رفت و در آنجا از هبيره امير عراق شكست يافت و به شيراز گريخت و سرانجام در سال 131 هجرى در زندان ابو مسلم به قتل رسيد و اين شعر معروف از اوست: و عين الرضا عن كل عيب كليلة
و لكنّ عين السخط تبدى المساويا
-حارثيه، حربيه و مغيريه.

المقالات و الفرق، ص 42-44-178- 179.

معبديه

از فرق «ثعالبه» و از خوارج بودند كه پس از ثعلبه بن مشكان به امامت مردى از خوارج كه معبد نام داشت گرائيدند.

اين مرد درباره گرفتن زكات از موالى و بردگان يا بخشيدن آن به ايشان با ديگر «ثعالبه» مخالفت كرد و ثعالبه را كه در آن باره چيزى نگفته بودند كافر شمرد و ديگر «ثعالبه» او را بدين سخن كافر شمردند.

معبد مى‌گفت: بايد بندگان ايشان اگر