از فرق صوفيه و پيروان على بن عبد اللّه بن عبد الجبار بن تميم بن هرمز شاذلى المغربى (591-656 ه) بودند.
وى از صوفيان معروف شمال افريقا به شمار مىرفت و از اين فرقه پانزده طريقه مانند وفائيه، عروسيه، جذوليه، هفونيه و غيره از اينها تشعب يافتهاند.
گويند: او در غمازه از بلاد افريقيه تولد يافت و برخى گفتند: زادگاهش در شاذله نزديك جبل زعفران در تونس بود و به همين جهت او را شاذلى گفتند.
وى در آغاز در شاذله مسكن داشت و طلب كيميا مىكرد سپس بسوى بلاد مشرق رحلت كرد و حج بيت اللّه به جاى آورده به عراق رفت و در اسكندريه ساكن شد و در طريق پنجمين حج خويش در صحراى عيذاب درگذشت و در نزديكى همان وادى در حميتره (صعيد مصر) به خاك سپرده شد و قبر او زيارتگاه اهل تصوف است و گنبدى بلند دارد.
شاذلى در زندگى خود به سياحت مىپرداخت و مشغول به ذكر و فكر در وصول به فنا فى اللّه بود و به مريدانش زهد در دنيا و روى آوردن به خداوند را مىآموخت. مريدان او توجهى به خلوت و خانقاه ندارند.
ادعيهاى نيز از او در كتاب «اللطائف» باقى مانده كه جملات آن مفهوم نيست.