است كه براى كسى كه شغل او كاسبى است با شروع كاسبى و براى كشاورز با رسيدن وقت برداشتِ محصول و براى كارگر و كارمند با دستيابى به اولين درآمد، آغاز مى‌شود. حساب سر سال خمسى و محاسبۀ درآمد سالانه واجب مستقلى نيست، بلكه راهى براى شناخت مقدار خمس است و وقتى محاسبه واجب مى‌شود كه بداند خمسى به او تعلق گرفته، ولى مقدار آن را نمى‌داند و اگر از منفعت كسب چيزى نزد او نماند و همۀ آن در مئونه زندگى مصرف شود، خمس هيچ كدام از آنها بر او واجب نيست.

س 995: آيا ابتداى سال مالى همان ماه اوّل كار است يا اولين ماهى كه حقوق دريافت مى‌كند؟ ج: شروع سال خمسى حقوق‌بگيران اعم از كارگران و كارمندان و غيره همان روز اولى است كه مزد يا حقوق خود را دريافت مى‌كنند و يا مى‌توانند دريافت نمايند.

س 996: تعيين ابتداى سال براى پرداخت خمس چگونه است؟ ج: شروع سال خمسى نياز به تعيين از سوى خود مكلف ندارد، بلكه خود به خود بر اساس چگونگى حصول درآمد سالانه متعيّن مى‌شود. بنا بر اين ابتداى سال خمسى امثال كارگران و كارمندان از اولين روز امكان دريافت اولين درآمد از درآمدهاى كار و كارمندى است، و سال خمسى تجّار و مغازه داران از تاريخ شروع به خريد و فروش و سال خمسى امثال كشاورزان از تاريخ برداشت اولين محصول كشاورزى سال شروع مى‌شود.

س 997: آيا تعيين سال خمسى بر جوانان مجردى كه با پدر و مادر خود زندگى مى‌كنند، واجب است؟ ابتداى سال خمسى آنان از چه زمانى است و چگونه بايد آن را حساب كنند؟ ج: اگر جوان مجرد درآمد شخصى هر چند به مقدار كم داشته باشد، واجب است كه سال خمسى تعيين نموده و درآمد سالانه خود را محاسبه كند تا در صورتى كه چيزى از درآمد تا پايان سال باقى ماند، خمس آن را بپردازد و ابتداى سال خمسى او هنگام حصول اولين درآمد است.

س 998: آيا زن و شوهرى كه حقوق خود را به طور مشترك در امور منزل مصرف مى‌كنند، مى‌توانند سال خمسى مشترك داشته باشند؟ ج: هر يك از آنان سال خمسى مستقلى به حساب درآمد خودش دارد، و واجب است، هر كدام خمس باقيماندۀ حقوق و درآمد سالانه خود را در پايان سال خمسى بپردازد.

س 999: من زنى خانه‌دار و مقلد حضرت امام «قدس سره» هستم و همسرم سال خمسى دارد كه در آن هنگام خمس اموال خود را مى‌پردازد و من نيز گاهى درآمدى دارم، آيا مى‌توانم براى خود سال خمسى جهت پرداخت خمس قرار دهم و ابتداى آن را زمان دستيابى به اولين سودى كه خمس آن را نداده‌ام، قرار دهم و در پايان سال خمس باقيمانده را بعد از كم كردن مئونه بپردازم؟ آيا به آنچه در طول سال خرج زيارت، هديه و مانند آن كرده‌ام، خمس تعلق مى‌گيرد؟ ج: بر شما واجب است كه زمان دستيابى به اولين درآمد سال را ابتداى سال خمسى خود قرار دهيد، و هر چه را در طول سال از منفعت كسب خرج مصارف شخصى خود از قبيل