در اين مدّت پرداخته كه مقدار آن دويست و چهل دينار مى‌شود، برمى‌دارد، آيا خمس بر او واجب است يا اينكه جزء مئونۀ وى محسوب مى‌شود؟ اگر اين فرد سال خمسى معينى داشته باشد و مقدارى از پولى كه دريافت شده، پس از پايان سال نزد او بماند، آيا جايز است براى اين قسمت از آن مبلغ، سال خمسى معينى قرار دهد تا از لزوم پرداخت خمس آن رهائى يابد؟ ج: آنچه را كه افراد به صندوق مى‌پردازند، اگر از درآمد سالانۀ شان در بين سال باشد، هر آنچه را كه هر يك از افراد در نوبت خود از صندوق دريافت مى‌نمايد تا در مخارج سال صرف كند اگر مقدارى از آن قرض از صندوق و مقدارى معادل مبالغى باشد كه از منافع همان سال به صندوق پرداخته است، خمس ندارد، ولى اگر از منافع سال قبل باشد، بايد خمس آنچه را كه از منافع سال قبل است، بپردازد، و اگر از منافع هر دو سال باشد، منفعت هر سالى حكم خاص خود را دارد، و چنانچه مبلغ دريافتى او از سهم خود كه از منافع سال به صندوق واريز نموده، زائد بر مخارج آن سال باشد، نمى‌تواند براى رهائى از خمس مقدار زائد، سال خمسى مستقلى براى آن قرار دهد، بلكه واجب است كه براى همۀ منافع سالانۀ خود يك سال خمسى قرار دهد و خمس مازاد بر مئونه آن سال را بپردازد.

س 946: خانه‌اى را با پرداخت مبلغى به عنوان رهن اجاره كرده‌ام، آيا پس از گذشت يك سال به آن مبلغ خمس تعلق مى‌گيرد؟ ج: مبلغى را كه به مؤجر قرض داده‌ايد، اگر از منعفت كسب باشد، تا مادامى كه به آن براى اين منظور نياز داريد پرداخت خمس آن واجب نيست، ولى بعداً هر وقت آن را دريافت نموديد، بايد خمس آن را بپردازيد.

س 947: ما براى انجام كارهاى عمرانى احتياج به هزينۀ زيادى داريم كه پرداخت يكبارۀ آن براى ما مشكل است، لذا اقدام به تأسيس صندوقى براى عمران كرده‌ايم، و هر ماه مبلغى را در آن به وديعه مى‌گذاريم و بعد از آنكه مقدارى جمع شد، آن را صرف كارهاى عمرانى مى‌كنيم، آيا به اين مال پس‌انداز شده خمس تعلّق مى‌گيرد؟ ج: اگر مبالغ پرداخت شده از طرف هر شخص از در آمد سال او باشد و تا زمان مصرف آن در كارهاى عمرانى تحت مالكيت او باقى بماند و آن شخص بتواند در پايان سال خمسى آن را از صندوق پس بگيرد، واجب است كه خمس آن را بپردازد.

س 948: چند سال قبل اقدام به محاسبۀ اموالم و تعيين سال خمسى براى خودم نمودم، در آن زمان نود و هشت رأس گوسفند كه خمس آنها داده شده بود و همچنين مقدارى پول نقد و يك موتورسيكلت داشتم. چند سال است كه گوسفندان من بر اثر فروش تدريجى آنها كم شده، ولى پول نقدم زياد شده است. در حال حاضر شصت رأس گوسفند و مقدارى پول نقد دارم، آيا پرداخت خمس اين پول بر من واجب است يا اينكه فقط بايد خمس مقدار زيادى آن را بدهم؟ ج: اگر مجموع قيمت گوسفندهاى موجود با اموال نقدى كه داريد، بيشتر از مجموع قيمت نود و هشت رأس گوسفند با پول نقدى باشد كه قبلاً خمس آن را پرداخت كرده‌ايد،