ملحقات رساله آيت اللّٰه مكارم شيرازى

احكام دفاع و امر به معروف و نهى از منكر

مسأله 1 دفاع بر همۀ مسلمانان در برابر هجوم دشمنان به كشورهاى اسلامى و مرزهاى آن واجب است و منحصر به كشورى نيست كه انسان در آن زندگى مى‌كند، بلكه همۀ مسلمين دنيا بايد در برابر هجوم اجانب به كشورهاى اسلامى يا مقدّسات مسلمانان، مدافع يكديگر باشند، خواه از طريق بذل مال يا جان يا هر وسيلۀ ديگر؛ و در اين امر احتياج به اذن حاكم شرع نيست، ولى براى نظم و هماهنگى برنامه‌هاى دفاعى بايد در صورت امكان فرمانده يا فرماندهان آگاه و مورد اعتمادى را با نظر حاكم شرع تعيين كنند.

مسأله 2 هرگاه مسلمانان از اين بيم داشته باشند كه اجانب نقشۀ استيلاء بر ممالك اسلامى را كشيده و بدون واسطه يا به واسطۀ عمّال خود از داخل يا خارج آن را عملى كنند بر همۀ مكلفين واجب است به هر وسيله‌اى كه امكان دارد در برابر آن بايستند و از ممالك اسلامى دفاع كنند.

مسأله 3 اگر بواسطۀ توسعه نفوذ سياسى يا اقتصادى و تجارى بيگانگان، خوف آن باشد كه آنها بر ممالك اسلامى تسلط پيدا كنند، بر همه واجب است كه از نفوذ آنان جلوگيرى نموده، ايادى آنها را قطع كنند، همچنين در مورد برقرار ساختن روابط سياسى با دولتهاى غير اسلامى بايد طورى باشد كه موجب ضعف و ناتوانى مسلمين يا اسارت آنها در چنگال بيگانگان يا وابستگى اقتصادى و تجارى نگردد.

مسأله 4 امر به معروف و نهى از منكر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرايط زير واجب است:

1-كسى كه مى‌خواهد امر و نهى كند بايد يقين داشته باشد كه طرف مقابل مشغول انجام حرام يا ترك واجبى است.

2-احتمال دهد كه امر و نهى او اثر دارد، خواه اثر فورى داشته باشد يا غير فورى، كامل يا ناقص، بنا بر اين اگر بداند هيچ اثر نمى‌كند واجب نيست.

3-در امر و نهى او مفسده و ضررى نباشد، پس اگر بداند يا خوف اين باشد كه امر يا نهى او، ضرر جانى يا عِرضى و آبرويى يا مالى قابل توجه نسبت به او يا بعضى از مؤمنين مى‌رساند واجب نيست، ولى اگر معروف و منكر از امورى باشد كه شارع مقدّس اسلام