نبايد به آنها بدهند و اگر دادند از ذمّۀ آنها ساقط نمى‌شود و اگر اهل منبر هستند لازم است آنها را دعوت براى منبر نكنند و در مجالسى كه اين قبيل اشخاص از طرف دولت جائر براى ترويج باطل و تشريح برنامه‌هاى خلاف اسلام منبر مى‌روند شركت نكنند

. اين مسأله در رساله آيات عظام: نورى و فاضل نيست

[مسأله 2802]

مسأله 2802 در تصدى اين نحو معممين كه عُمّال ظَلَمه هستند، مفاسد عظيمه‌اى است كه به تدريج آثار آن ظاهر خواهد شد، و لهذا نبايد مسلمانان به عذرهايى كه آنها براى تصدى مى‌آورند اعتنا كنند و علماى اَعلام نيز لازم است آنها را از حوزه‌هاى خود اخراج نمايند و با آنها معاشرت نكنند، و بر كافۀ علماى اَعلام و طلاب علوم دينيه و خطباى محترم و ساير طبقات مطّلع از دسايس عُمّال اجانب لازم است اين اشخاص فاسق فاسد را به ملت معرفى كنند، و مردم را از شر آنها بر حذر دارند.

اين مسأله در رساله آيات عظام: نورى و فاضل نيست

[مسأله 2803]

مسأله 2803 اگر به واسطۀ قراينى ظنّ حاصل شد كه شخص متصدى كه به لباس اهل علم است مؤسسه را از طرف دولت جائر تصدى نموده است لازم است كه به مُفٰاد مسألۀ 2801 با آنها عمل شود يا آن كه برائت او ثابت شود.

اين مسأله در رساله آيات عظام: نورى و فاضل نيست

مراتب امر به معروف و نهى از منكر

[مسأله 2804]

مسأله 2804 براى امر به معروف و نهى از منكر مراتبى است، و جايز نيست با احتمال (1) حاصل شدن مقصود از مرتبه پايين، به مراتب ديگر عمل شود.

(1) [كلمۀ «احتمال» در رسالۀ آيت اللّٰه فاضل نيست]

[مسأله 2805]

مسأله 2805 مرتبۀ اول آن كه با شخص معصيت كار طورى عمل شود كه بفهمد براى ارتكاب او به معصيت، اين نحو عمل با او شده است، مثل اين كه از او رو برگرداند، يا با چهرۀ عبوس با او ملاقات كند، يا ترك مراوده با او كند و از او اِعراض كند به نحوى كه معلوم شود اين امور براى آن است كه او ترك معصيت كند (1)

(1) فاضل : و ديگر تكرار ننمايد.

[مسأله 2806]

مسأله 2806 اگر در اين مرتبه درجاتى باشد لازم است با احتمال تأثير درجه خفيف‌تر، به همان اكتفا كند، مثلاً اگر احتمال مى‌دهد كه با ترك تكلم با او (1) مقصود حاصل مى‌شود، به همان اكتفا كند و به درجۀ بالاتر، عمل نكند، خصوصاً اگر طرف، شخصى است كه اين نحو عمل موجب هتك او مى‌شود.

(1) فاضل : اگر در اين مرتبه درجاتى باشد با تأثير درجۀ خفيف‌تر، به همان اكتفا كند، مثلاً اگر به عدم تكلّم با او. .

[مسأله 2807]

مسأله 2807 اگر اِعراض نمودن و ترك معاشرت با معصيت كار موجب تخفيف معصيت مى‌شود يا احتمال بدهد كه موجب تخفيف مى‌شود، واجب است (1) اگر چه بداند