ملحقات رساله امام خمينى
با حاشيۀ آيات عظام: فاضل لنكرانى و نورى همدانى

امر به معروف و نهى از منكر

[مسأله 2786]

مسأله 2786 امر به معروف و نهى از منكر با شرايطى كه ذكر خواهد شد، واجب است و ترك آن معصيت است و در مستحبات و مكروهات امر و نهى مستحب است.

مسأله 2787 امر به معروف و نهى از منكر واجب كفايى مى‌باشد و در صورتى كه بعضى از مكلّفين قيام به آن مى‌كنند از ديگران ساقط است و اگر اقامۀ معروف و جلوگيرى از منكر، موقوف بر اجتماع جمعى از مكلّفين باشد واجب است اجتماع كنند.

مسأله 2788 اگر بعضى امر و نهى كنند و مؤثر نشود و بعض ديگر احتمال بدهند كه امر آنها يا نهى آنها مؤثر است، واجب است امر و نهى كنند.

مسأله 2789 بيان مسألۀ شرعيه كفايت نمى‌كند در امر به معروف و نهى از منكر، بلكه بايد مكلّف امر و نهى كند (1) مگر آن كه مقصود از امر به معروف و نهى از منكر، از بيان حكم شرعى حاصل شود و يا طرف مقابل از آن، امر و نهى بفهمد.

(1) فاضل ، نورى : بقيه مسأله ذكر نشده.

مسأله 2790 در امر به معروف و نهى از منكر قصد قربت معتبر نيست، بلكه مقصود، اقامۀ واجب و جلوگيرى از حرام است.

شرايط امر به معروف و نهى از منكر

[مسأله 2791]

مسأله 2791 چند چيز شرط است در واجب بودن امر به معروف و نهى از منكر (1) :

اول: آن كه كسى كه مى‌خواهد امر و نهى كند، بداند كه آنچه شخص مكلف بجا نمى‌آورد واجب است بجا آورد و آنچه بجا مى‌آورد بايد ترك كند. و بر كسى كه معروف و منكر را نمى‌داند واجب نيست.

دوم: آن كه احتمال بدهد امر و نهى او تأثير مى‌كند، پس اگر بداند اثر نمى‌كند واجب نيست.

سوم: آن كه بداند (2) شخص معصيت كار بنا دارد كه معصيت خود را تكرار كند، پس