زراعت) و ساختمانى كه در زمين باغ و زراعت و زمينهاى ديگر است.

تبريزى : و أظهر آن است كه زن از خود زراعت ارث مى‌برد.

سيستانى : ولى نسبت به ميوه‌هايى كه در وقت فوت شوهر بر درختان است از عين آنها ارث مى‌برد.

صافى : زنى كه از ميت فرزند ندارد از زمين خانه ارث نمى‌برد، نه از خود زمين و نه از قيمت آن ولى از قيمت هوايى آن ارث مى‌برد. چنانكه از ساير تركۀ ميت ارث مى‌برد. اما زنى كه از ميّت فرزند دارد، از همۀ اموال او ارث مى‌برد.

فاضل مسأله اگر مردى بميرد و فرزند نداشته باشد 14 اموال او به زن او و بقيۀ اموال او به ورثۀ ديگر مى‌رسد كه طبق مسائل سابق بين آنان تقسيم مى‌شود و اگر ميّت فرزند داشته باشد سهم زن 18 اموال او مى‌شود. در كليۀ مسائل سابق كه سهم الارث زن بيان شد:

الف: زن از اموال منقول شوهر ارث مى‌برد.

ب: زن از قيمت تأسيسات و ساختمان و درختان ارث مى‌برد ولى از عين آنها ارث نمى‌برد.

ج: زن از زمين‌هاى شوهر خود به طور كلّى (نه از اصل و نه از قيمت) ارث نمى‌برد.

مسألۀ اختصاصى

زنجانى : مسأله 2785 زن و شوهرى كه به ازدواج موقّت به عقد هم در آمده‌اند از يكديگر ارث نمى‌برند، مگر در ضمن عقد ازدواج موقّت شرط ارث بردن شده باشد كه هر كدام كه يك چنين شرطى براى او شده، همچون زن و شوهر دائمى ارث مى‌برد.

[مسأله 2772]

مسأله 2772 اگر زن بخواهد در چيزى كه از آن ارث نمى‌برد (1) تصرّف كند، بايد از ورثۀ ديگر اجازه بگيرد. و نيز ورثه تا سهم زن را نداده‌اند، بنا بر احتياط واجب (2) نبايد در بنا و چيزهايى كه زن از قيمت آنها ارث مى‌برد بدون اجازۀ او تصرف كنند (3) و چنانچه پيش از دادن سهم زن، اينها را بفروشند در صورتى كه زن معامله را اجازه دهد، صحيح وگرنه نسبت به سهم او باطل است

. اين مسأله در رسالۀ آيت اللّٰه فاضل نيست.

(1) مكارم : مانند زمين و بناى خانه. .

(2) [عبارت «بنا بر احتياط واجب» در رساله آيات عظام: اراكى و نورى نيست]

(3) اراكى : تصرّفى كنند كه موجب از بين رفتن حقّ زن مى‌شود. .

مكارم : ورثۀ ديگر تا سهم زن را از قيمت هوايى نداده‌اند (مانند بناى خانه) نبايد بدون اجازۀ زن در آن تصرّف كنند. .

بهجت : رجوع كنيد به ذيل مسأله 2771

گلپايگانى ، صافى : مسأله اگر زن بخواهد در چيزهايى كه از آنها ارث نمى‌برد، مانند زمين خانۀ مسكونى تصرف كند، بايد از ورثۀ ديگر اجازه بگيرد و نيز احتياط مستحب آن است كه ورثه تا سهم زن را نداده‌اند، در چيزهايى كه زن از قيمت آنها ارث مى‌برد مانند بنا و درخت،