درآمد ساليانه كارش و قبل از پرداخت خمس آن قرض داده است، در صورتى كه بتواند تا آخر سال قرضش را از بدهكار بگيرد، واجب است كه هنگام رسيدن سال خمسى‌اش خمس آن را بپردازد، و اگر نتواند قرض خود را تا پايان سال بگيرد، فعلاً پرداخت خمس آن واجب نيست، ليكن هر وقت آن را وصول كرد بايد خمس آن را بدهد.

س 872: افراد بازنشسته كه همچنان حقوق ماهيانه دريافت مى‌كنند، آيا بايد خمس حقوقى را كه در طول سال دريافت مى‌كنند، بپردازند؟ ج: مبالغى كه از حقوق زمان اشتغال كسر نموده‌اند و پس از بازنشستگى، ماهانه مى‌پردازند، در صورتى كه از مخارج سال اضافه بيايد، پرداخت خمس آن واجب است.

س 873: اسيرانى كه به پدر و مادر آنان از طرف جمهورى اسلامى در طول مدّت اسارت، حقوق ماهيانه پرداخت شده و در بانك پس‌انداز گشته است، آيا با توجّه به اينكه آقايان اسراء اگر دسترسى به آن پول داشتند، آن را مصرف مى‌كردند، به مال مزبور خمس تعلق مى‌گيرد يا خير؟ ج: پول مذكور خمس ندارد.

س 874: من به شخصى مبلغى پول بدهكارم، اگر سر سال برسد و طلبكار قرض خود را مطالبه نكند و مقدارى از درآمد سالانه كه با آن مى‌توانم قرض خود را ادا كنم، نزد من موجود باشد، آيا اين بدهى از درآمد سالانه استثناء مى‌شود يا خير؟ ج: بدهى اعم از اينكه بر اثر قرض گرفتن باشد و يا بر اثر خريد نسيۀ لوازم خانگى، اگر به خاطر تأمين مخارج سالانۀ زندگى همان سال درآمد باشد اگر بخواهد پرداخت نمايد، از درآمد سال كسر مى‌شود، ولى اگر براى بدهى‌هاى سالهاى قبل باشد، هر چند مصرف درآمد سالانه براى پرداخت آن جايز است، ولى اگر تا پايان سال پرداخت نشود از درآمد سالانه استثنا نمى‌شود.

س 875: آيا خمس بر كسى كه مالى در حساب سالانه‌اش باقى مانده، و در حالى سال خمسى‌اش رسيده كه بدهكار است، با توجّه به اينكه چند سال براى پرداخت قرضش فرصت دارد، واجب است؟ ج: بدهى پرداخت نشده چه بدون مدّت باشد و چه مدّت دار، از درآمد سالانه استثنا نمى‌شود، مگر اين كه براى تأمين هزينه‌هاى سال درآمد باشد كه از درآمد آن سال مقدارى را كه مى‌خواهد صرف بدهى خود كند، استثنا مى‌شود و به معادل آن از درآمد سالانه، خمس تعلق نمى‌گيرد.

س 876: آيا به مالى كه شركت‌هاى بيمه بر اساس قرارداد براى جبران خسارت به بيمه شده پرداخت مى‌كنند، خمس تعلق مى‌گيرد؟ ج: پولى كه شركتهاى بيمه به فرد بيمه شده پرداخت مى‌كنند، خمس ندارد.

س 877: در سال گذشته مبلغى را قرض گرفته و با آن زمينى خريدم به اين اميد كه افزايش قيمت پيدا كند و بعد از فروش آن و خانه مسكونى فعلى‌ام، مشكل مسكن خود را در آينده حل كنم، اكنون سال خمسى من فرا رسيده، سؤال من اين است كه آيا مى‌توانم آن بدهى را از منفعت كسب سال گذشته‌ام كه خمس به آن تعلق گرفته، استثنا كنم يا خير؟