وصيّت وجود داشته باشد، پس اگر وصيّت كند به بچه‌اى كه ممكن است فلان زن حامله شود چيزى بدهند اگر آن بچه پس از مرگ موصى موجود باشد لازم است آن چيز را به او بدهند و اگر موجود نباشد، در مصرف ديگرى كه به نظر موصى نزديكتر به مورد وصيّت باشد، صرف مى‌كنند ولى اگر وصيّت كند كه چيزى از مال او بعد از مرگش مال كسى باشد، پس اگر آن شخص وقت مرگ موصى موجود باشد وصيّت صحيح و الاّ باطل است و آنچه را كه براى او وصيّت كرده، ورثه ميان خودشان قسمت مى‌كنند.

زنجانى : بقيۀ مسأله ذكر نشده.

تبريزى : بعد از مرگ موصى. .

سيستانى : مسأله اگر وصيّت كند كه چيزى را به كسى بدهند لازم نيست آن شخص در حال وصيّت وجود داشته باشد پس اگر آن شخص پس از مرگ موصى موجود باشد لازم است آن چيز را به او بدهند، و اگر موجود نباشد چنانچه از وصيّت تعدّد مطلوب استفاده شود بايد در مصرف ديگرى كه به نظر موصى نزديكتر به مورد وصيّت باشد، صرف شود وگرنه ورثه مى‌توانند آن را ميان خود قسمت كنند، ولى اگر وصيّت كند كه چيزى از مال او بعد از مرگش مال كسى باشد پس اگر آن شخص وقت مرگ موصى موجود باشد هر چند حملى باشد كه هنوز جان نيافته است، وصيّت صحيح و الا باطل است، و آنچه را كه براى او وصيّت كرده است، ورثه ميان خودشان قسمت مى‌كنند.

صافى : مسأله كسى را كه انسان وصيّت مى‌كند كه چيزى به او بدهند، اگر چه در حال وصيّت وجود نداشته باشد، اگر پس از مرگ وصيت‌كننده وجود پيدا كند بايد آن چيز را به او بدهند پس اگر وصيّت كند به بچه‌اى كه فلان زن به او حامله شود چيزى بدهند اگر آن بچه پس از مرگ موصى موجود شد بايد آن چيز را به او بدهند ولى اگر وصيّت كند كه بعد از مرگش چيزى از مال او ملك كسى باشد و آن كس موجود نباشد وصيّت صحيح نيست.

مسأله اختصاصى

بهجت : مسأله 2183 اگر وصيّت كرد براى گروهى كه موصوف به صفت خاصّى هستند، مثل فقرا، بايد صفت فقر در هنگام مرگ وصيت‌كننده هم موجود باشد و وجودش در زمان وصيّت كافى نيست.

[مسأله 2713]

مسأله 2713 اگر انسان بفهمد كسى او را وصىّ كرده، چنانچه به اطلاع وصيت‌كننده برساند كه براى انجام وصيّت او حاضر نيست (1) لازم نيست بعد از مردن او به وصيّت عمل كند. ولى اگر پيش از مردن او نفهمد كه او را وصىّ كرده، يا بفهمد و به او اطلاع ندهد كه براى عمل كردن به وصيّت حاضر نيست (2) بايد وصيّت او را انجام دهد (3) و اگر وصىّ پيش از مرگ، موقعى ملتفت شود كه مريض به واسطۀ شدت مرض نتواند به ديگرى وصيّت كند، أحوط استحبابى و اَولىٰ آن است كه وصيّت را قبول نمايد (4)

(1) مكارم : و او بتواند ديگرى را وصىّ خود كند وصيّت اوّل باطل مى‌شود، ولى اگر پيش از مردن او با خبر نشود، يا با خبر شود امّا به او اطّلاع ندهد كه حاضر به قبول وصيّت نيست، يا اطّلاع دهد و او دسترسى به شخص ديگرى نداشته باشد، احتياط واجب آن است كه به وصيّت عمل كند، مگر اين كه مشقّت شديدى داشته باشد.