مكارم : مسأله 1579 هرگاه سهم سادات بيش از نياز سادات باشد، بايد آن را به مجتهد عادل داد تا در مصارف ديگرى كه صلاح مى‌داند صرف كند و اگر كمتر از نياز سادات باشد مى‌توان از سهم امام عليه السلام به آنها داد، بنا بر اين كم و زياد بودن سهم سادات مشكلى ايجاد نمى‌كند.

مكارم : مسأله 1582 لازم نيست به سيد گفته شود كه اين پول خمس است، بلكه مى‌تواند به عنوان هديه به او بدهد و نيّت خمس كند، همچنين در مورد سهم امام عليه السلام كه به اذن حاكم شرع به اشخاص مستحقّى مى‌دهد.

مكارم : مسأله 1584 اگر خمس را با حاكم شرع يا وكيل او دستگردان كند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمى‌تواند از منافع آن سال كسر كند، مثلاً اگر دو هزار تومان خمس بدهكار است و از منافع سال بعد بيست هزار تومان بيشتر از مخارجش دارد بايد خمس بيست هزار تومان را بدهد و دو هزار تومانى كه از باب خمس بدهكار است از بقيّه بپردازد.

مكارم : مسأله 1585 دادن سهم سادات به سادات به خاطر آن است كه آنها از گرفتن زكات محرومند بنا بر اين تبعيضى محسوب نمى‌شود و محروم بودن آنها از زكات دلايلى دارد كه در جاى خود گفته شده.

احكام خمس ( استفتاءات از مقام معظم رهبرى)

هبه، هديه، جايزۀ بانكى، مهر و ارث

س 851: آيا هبه و هديۀ عيد (عيدى) خمس دارد؟ ج: هبه و هديه خمس ندارد، هر چند احوط اين است كه اگر از مخارج سال زياد بيايد، خمس آن پرداخت شود.

س 852: آيا به جايزه‌هايى كه توسط بانكها و صندوق‌هاى قرض الحسنه به افراد پرداخت مى‌شود، خمس تعلق مى‌گيرد يا خير؟ ج: خمس در جايزه‌ها و هديه‌ها واجب نيست.

س 853: آيا مبالغى كه بنياد شهيد به خانواده‌هاى شهدا مى‌پردازد، به مازاد از مخارج سال آن، خمس تعلق مى‌گيرد؟ ج: چيزى كه بنياد شهيد به خانواده‌هاى عزيز شهدا هديه مى‌كند، خمس ندارد.

س 854: آيا نفقه‌اى كه شخصى از طرف پدر يا برادر يا يكى از اقوام دريافت مى‌كند، هديه محسوب مى‌شود يا خير؟ در صورتى كه نفقه دهنده خمس اموال خود را نپردازد، آيا بر نفقه گيرنده پرداخت خمس آنچه كه از او مى‌گيرد، واجب است؟ ج: تحقق عنوان هبه و هديه تابع قصدِ دهنده است و تا نفقه گيرنده يقين نداشته باشد كه مالى كه به او داده مى‌شود، متعلق خمس است، پرداخت خمس آن واجب نيست.

س 855: به دخترم يك واحد مسكونى به عنوان جهيزيه عروسيش داده‌ام، آيا اين واحد