فاضل : اگر ممكن نيست بايد آن را به مجتهد جامع الشرائط بدهد. .

مكارم : اگر ممكن نيست احتياط آن است كه به حاكم شرع دهد و اگر دسترسى ندارد بايد وصيّت كند و شاهد بگيرد و به وصىّ و شاهد، اسم صاحب مال و جنس و خصوصيّات و محلّ آن را بگويد.

(5) زنجانى : بايد بهترين كارى را كه براى رسيدن مال به صاحبش پس از وفات او سودمند است انجام دهد، مثلاً وصيت كند. .

سيستانى : مسأله اگر امانتدار نشانه‌هاى مرگ را در خود ببيند چنانچه ممكن است بايد بنا بر احتياط واجب امانت را به صاحب آن يا ولى يا وكيل او برساند و يا به او خبر دهد و اگر ممكن نيست بايد بطورى عمل كند كه اطمينان پيدا كند كه مال پس از وفات او به صاحبش خواهد رسيد، مثلاً وصيّت كند و شاهد بگيرد و به وصىّ و شاهد اسم صاحب مال و جنس و خصوصيات مال و محلّ آن را بگويد.

[مسأله 2343]

مسأله 2343 اگر امانتدار نشانه‌هاى مرگ را در خود ببيند و به وظيفه‌اى كه در مسألۀ پيش گفته شد عمل نكند، چنانچه آن امانت از بين برود بايد (1) عوضش را بدهد (2) اگر چه در نگهدارى آن كوتاهى نكرده باشد (3) و مرض او خوب شود، يا بعد از مدّتى پشيمان شود و وصيّت كند (4)

اين مسأله، در رسالۀ آيات عظام: سيستانى و مكارم نيست

(1) گلپايگانى ، صافى : بايد بنا بر احتياط لازم. .

(2) اراكى : و اگر در نگهدارى آن كوتاهى نكرده باشد و مرض او خوب شود، يا بعد از مدّتى پشيمان شود و وصيّت كند چنانچه آن امانت از بين برود بنا بر احتياط واجب بايد عوض آن را بدهد.

(3) بهجت : بقيّه مسأله ذكر نشده.

(4) زنجانى : مگر پس از خوب شدن، مالك راضى باشد كه مال امانت بوده و امانت‌دار هم رضايت وى را احراز كرده باشد كه در اين صورت حكم به امانت پابرجا است، بنا بر اين اگر پس از آن بدون كوتاهى امانت تلف شود، ضامن نيست.

مسائل اختصاصى

بهجت : مسأله 1858 اگر از فاسق يا كافر امانتى گرفته و او آن را مطالبه كند، واجب است آن را رد نمايد، ولى بنا بر أظهر واجب نيست كه امانت كافر حربى را رد كند و جايز است مسلمان آن را براى خودش تملّك نمايد، بلكه اگر امانت وسايل جنگى باشد، رد كردن آن در زمان جنگ جايز نيست.

سيستانى : مسأله 2303 اگر براى امانتدار سفرى پيش آمد، مى‌تواند امانت را نزد اهل و عيال خود نگهدارد مگر اينكه محافظت بر آن متوقف به بودن خودش باشد كه در اين صورت يا بايد بماند يا آن را به صاحبش يا ولىّ يا وكيل او تحويل دهد يا او را آگاه سازد.