فاضل ، نورى : به 105 مثقال نقرۀ سكهدار يا 15) مثقال طلاى سكهدار برسد، بنا بر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد.
گلپايگانى ، صافى : مسأله نصاب گنج در غير طلا و نقره بنا بر احتياط 105 مثقال نقره سكهدار يا 15 مثقال طلاى سكهدار است يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج بدست مىآورد، بعد از كم كردن مخارجى كه براى آن كرده به يكى از اين دو نصاب برسد، بنا بر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد و امّا نصاب گنج طلا، 15 مثقال طلاى سكهدار و گنج نقره 105 مثقال نقره سكهدار است.
خوئى ، تبريزى : مسأله نصاب گنج اگر نقره باشد 105 مثقال نقرۀ مسكوك و اگر طلا باشد 15 مثقال طلاى مسكوك است و اگر از غير طلا و نقره باشد نصاب را با يكى از طلا يا نقره ملاحظه نمايند.
سيستانى : مسأله نصاب گنج 105 مثقال نقرۀ مسكوك و يا 15 مثقال طلاى مسكوك است، يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج به دست مىآورد مساوى با قيمت يكى از اين دو باشد، خمس در آن واجب است.
[مسأله 1809]
مسأله 1809 اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند و بداند مال كسانى كه قبلاً مالك آن زمين بودهاند نيست، مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد ولى اگر احتمال دهد كه مال يكى از آنان است (1) بايد (2) به او اطلاع دهد و چنانچه معلوم شود مال او نيست، بايد (3) به كسى كه پيش از او مالك زمين بوده اطلاع دهد و به همين ترتيب (4) به تمام كسانى كه پيش از او مالك زمين بودهاند خبر دهد و اگر معلوم شود مال هيچ يك آنان نيست (5) مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد.
(1) مكارم : بنا بر احتياط واجب بايد به مالك قبلى اطلاع دهد؛ چنانچه معلوم شود مال او نيست به كسى كه پيش از او، مالك آن زمين بوده اطلاع مىدهد و به همين ترتيب به تمام كسانى كه پيش از او مالك زمين بودهاند و آنها را مىشناسد خبر مىدهد، اگر معلوم شود مال هيچ يك از آنان نيست مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد.
(2) خوئى ، تبريزى : بنا بر احتياط واجب بايد. .
(3) [كلمۀ «بايد» در رساله آيات عظام: خوئى و تبريزى نيست]
(4) گلپايگانى ، صافى : بنا بر احتياط لازم. .
فاضل : بنا بر احتياط واجب. .
(5) تبريزى : اگر معلوم نشود مال آنان است. .
بهجت : مسأله اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند و احتمال بدهد كه مال فروشنده است، بايد به او اطّلاع دهد و اگر آن فروشنده ادّعا كرد كه مال اوست و راست گفتن او