احكام وديعه (امانت)

[مسأله 2327]

مسأله 2327 اگر انسان مال خود را به كسى بدهد و بگويد نزد تو امانت باشد و او هم قبول كند يا بدون اين كه حرفى بزنند صاحب مال بفهماند كه مال را براى نگهدارى به او مى‌دهد و او هم به قصد نگهدارى كردن بگيرد (1) بايد به احكام وديعه و امانتدارى كه بعداً گفته مى‌شود عمل نمايد.

(1) سيستانى : او هم به نحوى كه معلوم باشد ملتزم به نگهدارى آن شده است بپذيرد. .

مكارم : مسأله وديعه آن است كه انسان مال خود را به ديگرى به عنوان امانت و به منظور حفظ و نگهدارى بسپارد. هرگاه اين مطلب را با صيغۀ لفظى بگويد، يا بدون اينكه صيغه‌اى بخواند به شخص امانتدار بفهماند كه مال را براى نگهدارى به او مى‌دهد و او هم به همين قصد بگيرد، بايد به احكام وديعه و امانت كه بعداً گفته مى‌شود عمل نمايد.

مسائل اختصاصى

بهجت : مسأله 1836 اگر كسى را در قبول و نگهدارى امانت مجبور كنند حكم امانت بر او مترتّب نمى‌شود، مگر اين كه بعد از برطرف شدن اجبار، به آن راضى شود.

مكارم : مسأله 1993 خيانت در امانت حرام است و از گناهان كبيره است و اگر كسى امانتى را بپذيرد بايد در نگهدارى آن كوتاهى نكند و هر وقت صاحب امانت از او بخواهد به او بدهد، خواه صاحب امانت مسلمان باشد يا غير مسلمان.

فاضل : مسأله 2409 اگر كسى امانتى را بپذيرد نبايد در نگهدارى آن كوتاهى كند و هر وقت صاحب امانت از او بخواهد بايد آن را تحويل دهد.

[مسأله 2328]

مسأله 2328 امانتدار و كسى كه مال را امانت مى‌گذارد، بايد هر دو بالغ و عاقل باشند (1) پس اگر انسان مالى را پيش بچه يا (2) ديوانه امانت بگذارد، يا ديوانه و بچه (3) ، مالى را پيش كسى امانت بگذارند صحيح نيست (4)

(1) سيستانى : و كسى آنها را مجبور نكرده باشد. .

مكارم : بنا بر اين اگر بچۀ نابالغ يا ديوانه مالى را نزد كسى امانت بگذارد صحيح نيست، همچنين نمى‌توان مالى را نزد بچۀ نابالغ يا ديوانه امانت گذارد، ولى اگر مميّز باشد و ولى او اجازه دهد مى‌تواند امانت را قبول كند.

خوئى ، فاضل ، تبريزى : بايد هر دو عاقل باشند. .