(2) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : و نيز بايد گرو دهنده مفلس و سفيه نباشد و معناى مفلس و سفيه در مسأله [ 2254)]گذشت. ( سيستانى : ولى اگر مفلس مالى را كه گرو مى‌گذارد مال او نباشد يا از اموالى نباشد كه از تصرّف در آنها منع شده است اشكال ندارد) .

(3) اراكى : گرو دهنده سفيه نباشد. .

گلپايگانى ، فاضل ، صافى : گرو دهنده بايد سفيه نباشد. .

بهجت : گرو دهنده بايد سفيه نباشد، و همچنين كسى كه حاكم شرع او را به علتى مانند ورشكستگى يا غير آن از تصرّف در اموالش منع كرده باشد نمى‌تواند مال خود را گرو بگذارد؛ امّا ولىّ طفل و ديوانه مى‌تواند از طرف آنها گرو بدهد يا گرو بگيرد، در صورتى كه به مصلحت آنها باشد. [پايان مسأله]

(4) اراكى : و نيز مفلس (ورشكسته) نباشد.

گلپايگانى ، صافى : و همچنين بايد از طرف حاكم شرع از تصرّف در مالش ممنوع نباشد.

فاضل : بلكه اگر به واسطۀ ورشكستگى، مجتهد جامع الشّرائط او را از تصرّف در اموالش جلوگيرى كرده باشد نمى‌تواند مال خود را گرو بگذارد.

مكارم : مسأله « گروگزار» و «كسى كه مال را گرو مى‌گيرد» بايد بالغ و عاقل باشند و كسى آنها را مجبور نكرده باشد و نيز بايد سفيه نباشند همچنين حاكم شرع او [ گروگزار]را به خاطر ورشكستگى از تصرّف در اموالش جلوگيرى نكرده باشد.

زنجانى : مسأله گرو دهنده و كسى كه مال را گرو مى‌گيرد بايد مميز و عاقل باشند و نابالغ مميز بايد با اذن يا اجازه ولىّ گرو بگذارد، همچنين بايد كسى گرو دهنده و گرو گيرنده را مجبور نكرده باشد، و اگر پس از برطرف شدن اجبار به گرو رضايت دهند كفايت مى‌كند، و نيز گرو دهنده بايد مفلّس و سفيه نباشد (معناى مفلّس و سفيه در مسأله [2254]گذشت) گرودادن مفلّس با اذن يا اجازه بدهكاران و گرودادن سفيه با اذن يا اجازۀ ولىّ او صحيح مى‌باشد.

[مسأله 2303]

مسأله 2303 انسان مالى را مى‌تواند گرو بگذارد كه شرعاً بتواند در آن تصرّف كند. و اگر مال كس ديگر را گرو بگذارد (1) در صورتى صحيح است كه صاحب مال بگويد به گرو گذاشتن راضى هستم (2)

(1) مكارم : صحيح نيست، مگر اين كه صاحب مال اجازه دهد و اگر صاحب مال به طلبكار بگويد: «من اين مال را در مقابل بدهى فلان كس رهن گذاردم» و او «قبول كند» صحيح است.

(2) فاضل : مانند اسنادى كه در زمان ما براى استيفاء حقِّ صاحب حق، وثيقه گذاشته مى‌شود.

خوئى ، تبريزى ، صافى ، سيستانى ، زنجانى : اگر مال كس ديگر را با اجازۀ او گرو بگذارد، صحيح است.

[مسأله 2304]

مسأله 2304 چيزى را كه گرو مى‌گذارند، بايد خريد و فروش آن صحيح باشد، پس اگر شراب و مانند آن را گرو بگذارند (1) درست نيست.

(1) فاضل : اگر شراب و آلات قمار و مانند آن از چيزهايى كه ماليّت شرعى و يا چيزهايى كه