زنجانى : مسأله در قرض، بايد انشاء قرض صورت گيرد، ولى لازم نيست انشاء قرض با لفظ (صيغه) باشد، بلكه اگر با نوشتار باشد، يا چيزى را به نيّت قرض به كسى بدهد و او هم به همين نيّت بگيرد، يا با فعل ديگر انشاء صورت گيرد صحيح است، و مقدار آن بايد كاملاً معلوم باشد، البتّه لازم نيست در هنگام قرض گرفتن مقدار آن معلوم باشد، بلكه اگر بعد از قرض گرفتن هم مقدار آن مشخّص شود مانعى ندارد.

مسأله اختصاصى

مكارم : مسأله 1940 در قرض بايد «مقدار» ، «مدّت» و «جنس» روشن باشد و نيز «قرض دهنده» و «گيرنده» هر دو بالغ و عاقل باشند و سفيه و ممنوع از تصرّف در اموال خود نباشند و اين كار را از روى اراده و قصد انجام دهند، نه اجبار و اكراه يا شوخى.

[مسأله 2274]

مسأله 2274 اگر در قرض، شرط كنند كه در وقت معين آن را بپردازند پيش از رسيدن آن وقت، لازم نيست طلبكار قبول كند ولى اگر تعيين وقت، فقط براى همراهى با بدهكار باشد چنانچه پيش از آن وقت هم قرض را بدهند، بايد قبول نمايد.

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

اراكى : مسأله هر وقت بدهكار بدهى خود را بدهد، طلبكار بايد قبول كند مگر آن كه طلبكار به نفع خود شرط تأخير پرداخت كرده باشد كه در اين صورت لازم نيست قبول نمايد.

گلپايگانى ، صافى : مسأله اگر دَين مدّت نداشته باشد هر وقت بدهكار بدهى خود را بدهد طلبكار بايد قبول نمايد. و اگر مدّت داشته باشد پيش از مدّت بنا بر احتياط بايد قبول كند.

خوئى ، تبريزى ، سيستانى : مسأله هر وقت بدهكار بدهى خود را بدهد، طلبكار بايد قبول نمايد. ( سيستانى : مگر آن كه براى پرداخت آن به درخواست طلبكار يا به درخواست هر دو مدّتى قرار داده باشند كه در اين صورت طلبكار مى‌تواند پيش از تمام شدن مدّت از دريافت طلب خود امتناع كند) .

زنجانى : مسأله اگر بدهكار قرض خود را قبل از رسيدن زمان آن بدهد، طلبكار بايد قبول كند، مگر شرط تأخير شده باشد كه طلبكار مى‌تواند قرض را قبول نكند؛ مثلاً اگر طلبكار مايل نباشد كه مدّتى پول را در اختيار داشته باشد، لذا آن را به ديگرى قرض داده و با وى شرط مى‌كند كه تا زمان مشخصى قرض را ادا نكند، چنانچه بدهكار قبل از رسيدن اين زمان قرض خود را بدهد، بر طلبكار لازم نيست آن را بپذيرد.

مكارم : مسأله اگر در قراردادِ قرض براى پرداخت آن مدّتى قرار دهند طلبكار پيش از رسيدن آن مدّت نمى‌تواند طلب خود را بخواهد، ولى اگر مدّت نداشته باشد هر وقت بخواهد مى‌تواند طلب خود را مطالبه كند.

[مسأله 2275]

مسأله 2275 اگر در صيغۀ قرض براى پرداخت آن مدّتى قرار دهند (1) ، طلبكار پيش از تمام شدن آن مدّت نمى‌تواند طلب خود را مطالبه نمايد (2) ولى اگر مدّت نداشته باشد (3) طلبكار هر وقت بخواهد، مى‌تواند طلب خود را مطالبه نمايد.

(1) سيستانى : چنانچه تعيين مدّت به در خواست بدهكار يا به در خواست هر دو طرف باشد. .

(2) خوئى ، گلپايگانى ، اراكى ، تبريزى ، صافى : احتياط واجب آن است كه طلبكار پيش از