مكارم : مسأله انسان مى‌تواند قبل از مرگ خود، خواه صحيح و سالم باشد يا بيمار هر قدر از مال خود را بخواهد، به ديگرى ببخشد، يا جنسى را ارزانتر از قيمت بفروشد، يا به مصرف خود و عيال و ميهمان برساند، ولى احتياط آن است كه در مرضى كه با آن از دنيا مى‌رود (يعنى در آستانۀ مرگ) در بيش از ثلث مال خود چنين تصرفاتى نكند مگر با اجازۀ ورثه.

حجر و نشانه‌هاى بلوغ ( استفتاءات از مقام معظم رهبرى)

س 1885: پدرى يك دختر و يك پسر بالغ سفيه دارد كه تحت سر پرستى او است، آيا بعد از مرگ پدر جايز است خواهر به عنوان ولايت بر برادر سفيه در اموالش تصرّف كند؟ ج: خواهر و برادر نسبت به برادر سفيه خود ولايتى ندارند، بلكه ولايت بر برادر سفيه و اموالش در صورتى كه جد پدرى نداشته باشد و پدر هم به كسى براى ولايت بر او وصيّت نكرده باشد، با حاكم شرع است.

س 1886: آيا معيار در سن بلوغ پسران و دختران سال شمسى است يا قمرى؟ ج: معيار، سال قمرى است.

س 1887: براى تشخيص اينكه فردى به سن بلوغ رسيده يا نه، چگونه مى‌توان بر اساس سال قمرى، تاريخ ولادت او را از نظر سال و ماه بدست آورد؟ ج: در صورتى كه تاريخ تولد بر اساس سال شمسى معلوم باشد، مى‌توان آن را از طريق محاسبه اختلاف بين سال قمرى و سال شمسى بدست آورد.

س 1888: آيا پسرى كه قبل از پانزده سالگى محتلم شده، حكم به بلوغ او مى‌شود؟ ج: با احتلام، حكم به بلوغ او مى‌شود زيرا احتلام شرعاً از نشانه‌هاى بلوغ است.

س 1889: اگر به مقدار ده درصد احتمال بدهيم كه دو علامت ديگر بلوغ (غير از سن تكليف) زودتر ظاهر شده‌اند، حكم چيست؟ ج: مجرّد احتمال اينكه آن دو نشانه زودتر ظاهر شده‌اند، براى حكم به بلوغ كافى نيست.

س 1890: آيا جماع از نشانه‌هاى بلوغ محسوب مى‌شود و با انجام آن، تكاليف شرعى واجب مى‌گردند؟ و اگر فردى از حكم آن آگاهى نداشته باشد و چندين سال بگذرد، آيا غسل جنابت بر او واجب مى‌شود؟ و آيا اگر اعمال مشروط به طهارت مانند نماز و روزه را قبل از غسل جنابت انجام بدهد، آن اعمال باطل هستند و قضاى آنها واجب است؟ ج: مجرّد جماع بدون انزال و خروج منى از نشانه‌هاى بلوغ نيست، ولى باعث جنابت مى‌شود و واجب است هنگام رسيدن به سن بلوغ غسل كند و تا زمانى كه يكى از نشانه‌هاى بلوغ در فردى تحقق پيدا نكرده، شرعاً حكم به بلوغ او نمى‌شود و مكلف به احكام شرعى نيست و كسى كه در كودكى بر اثر جماع جنب شده و سپس بعد از رسيدن به سن بلوغ، بدون انجام غسل جنابت نماز خوانده و روزه گرفته، واجب است نمازهاى خود را اعاده كند، ولى در صورتى كه جهل به جنابت داشته، قضاى روزه‌هايش واجب نيست.