اجاره بميرد، از وقتى كه مرده، اجاره باطل است (3)

(1) فاضل : ولى اگر شرط كرده‌اند كه مستأجر شخصاً از آن ملك استفاده كند نه ديگرى، صاحب ملك حقّ دارد باقيمانده مدّت را فسخ كند. .

مكارم : و آن حقّ تا آخر مدّت براى ورثۀ آنها باقى مى‌ماند، ولى اگر شرط كرده‌اند كه مستأجر شخصاً از آن ملك استفاده كند نه ديگرى، صاحب ملك حقّ دارد باقيماندۀ مدّت را فسخ كند.

(2) سيستانى : اگر تنها منافع خانه در مدّت حياتش مال او باشد. .

بهجت : اگر مؤجر يا مستأجر بميرد، بنا بر أظهر اجاره باطل نمى‌شود ولى اگر خانه، ملك مؤجر نباشد. .

(3) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : و اگر مالك فعلى آن اجاره را امضا كند صحيح مى‌شود، و وجه اجارۀ مدّتى كه بعد از مردن اجاره دهنده باقى مانده، به مالك فعلى راجع مى‌شود.

بهجت : مگر آنكه مالك آن منفعت، بقيۀ مدّت اجاره را اجازه دهد. همچنين اگر خانه را به مستأجر به اين صورت اجاره داده باشند كه شخص ديگرى حقّ نداشته باشد در آن سكونت كند، باز هنگام موت مستأجر اجاره باطل خواهد شد.

[مسأله 2216]

مسأله 2216 اگر صاحب كار بنّا را وكيل كند كه براى او عمله بگيرد چنانچه بنّا كمتر از مقدارى كه از صاحب كار مى‌گيرد به عمله بدهد زيادى آن بر او حرام است (1) و بايد آن را به صاحب كار بدهد (2) ولى اگر (3) اجير شود كه ساختمان را تمام كند و براى خود اختيار بگذارد كه خودش بسازد، يا به ديگرى بدهد در صورتى كه كمتر از مقدارى كه اجير شده (4) به ديگرى بدهد (5) زيادى آن براى او حلال مى‌باشد (6)

(1) مكارم : ولى اگر قبول كند كه ساختمان را با مبلغ معينى تمام نمايد و بيش از آنچه خرج كرده است باشد اشكالى ندارد، امّا احتياط اين است كه خودش هم كارى را انجام داده باشد، خواه بنّايى باشد يا نظارت بر آن يا تهيۀ مصالح.

(2) بهجت : و اگر اجير شود كه ساختمان را تمام كند و به او اختيار داده شود كه خودش بسازد يا به ديگرى بدهد، اگر ديگرى را براى تمام كردن همان ساختمان، به مبلغى كمتر از آنچه از صاحب ساختمان، خودش اجاره كرده، اجير كند، بنا بر أظهر جايز نيست.

(3) گلپايگانى ، صافى : و نيز اگر. .

(4) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : در صورتى كه مقدارى خودش كار كرده و باقى را به كمتر از مقدارى كه اجير شده. .

(5) فاضل : چنانچه خود او هم كارى كه ارزش دارد انجام بدهد. .

(6) گلپايگانى ، صافى : زيادى آن براى او حرام مى‌باشد ( صافى : مگر آنكه مقدارى خودش كار كرده باشد و باقيمانده را به كمتر از آن مقدار بدهد) .

[مسأله 2217]

مسأله 2217 اگر رنگرز قرار بگذارد كه مثلاً پارچه را با نيل رنگ كند، چنانچه با رنگ ديگر رنگ نمايد حقّ ندارد چيزى بگيرد (1)

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست