از آن هر قدر بنشينى اجاره آن به همين قيمت است، يا بگويد: خانه را ماهى هزار تومان به تو اجاره مى‌دهم و اوّل و آخر آن را معلوم نكند، ولى از قرائن معلوم باشد كه ماه اوّل، همان ماه متّصل به عقد اجاره است، بنا بر أظهر اجاره براى ماه اوّل صحيح است، امّا براى ماههاى بعد صحيح نيست، مگر آن كه در ضمن عقد اجارۀ ماه اوّل شرط كنند كه اگر بيش از يك ماه در آنجا سكونت كرد، هر ماهى هزار تومان بدهد كه در اين صورت مشخّص نكردن مدّت اشكال ندارد. و همين طور است اگر مستأجر به صورت جُعاله قرار بگذارد كه اگر خانه را به من بدهى تا از آن استفاده كنم ماهى هزار تومان به تو مى‌دهم، يا بر اين امر صلح كنند، تا همان نتيجۀ اجاره حاصل شود و اگر در مقابل عوض خاص، مثلاً هزار تومان، استفاده از منزل را براى طرف مقابل مباح كند صحيح است، ولى هر وقت بخواهد مى‌تواند مبلغ اجاره را تغيير دهد و يا درخواست تخليه نمايد.

[مسأله 2192]

مسأله 2192 خانه‌اى را كه غريب و زوّار (1) در آن منزل مى‌كنند و معلوم نيست چقدر در آن مى‌مانند، اگر قرار بگذارند كه مثلاً شبى يك تومان بدهند و صاحب خانه راضى شود، استفادۀ از آن خانه اشكال ندارد (2) ولى چون مدّت اجاره را معلوم نكرده‌اند اجاره صحيح نيست و صاحب خانه هر وقت بخواهد مى‌تواند آنان را بيرون كند (3)

. اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) فاضل : مسافرين و زوّار.

(2) فاضل : و اجاره صحيح است و صاحب خانه نمى‌تواند آنها را بيرون نمايد، مگر اينكه فرد بخواهد بيش از حدّ متعارف بماند.

(3) خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، نورى : اجاره نسبت به غير از شب اوّل صحيح نيست و صاحب خانه بعد از شب اوّل هر وقت بخواهد، مى‌تواند آنان را بيرون كند.

مكارم : مسأله مسافر خانه‌ها و هتلهايى كه معلوم نيست انسان در آن چقدر مى‌ماند اگر قرار بگذارند كه مثلاً شبى يكصد تومان بدهد و طرفين راضى باشند اشكال ندارد، ولى چون مدّت اجاره را معلوم نكرده‌اند اجاره صحيح نيست، بنا بر اين مادام كه رضايت صاحب آن حاصل است مى‌تواند بماند وگرنه حقّى ندارد، امّا اگر تعداد شبها را از اوّل معين كنند، حقّ دارد تا آخر مدّت بماند.

مسائل متفرقۀ اجاره

[مسأله 2193]

مسأله 2193 مالى را كه مستأجر بابت اجاره مى‌دهد (1) بايد معلوم باشد. پس اگر از چيزهايى است كه مثل گندم با وزن معامله مى‌كنند، بايد وزن آن معلوم باشد و اگر از چيزهايى است كه مثل تخم مرغ (2) با شماره معامله مى‌كنند، بايد شمارۀ آن معين باشد و اگر مثل اسب و گوسفند است (3) بايد اجاره دهنده آن را ببيند، يا مستأجر خصوصيات آن را به او بگويد

. اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه مكارم نيست

(1) بهجت : چيزى كه مستأجر به عنوان مال الإجاره مى‌دهد. .

(2) خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، نورى : مثل پولهاى رايج. .