مسأله 2173 اجاره دهنده و كسى كه چيزى را اجاره مىكند بايد مكلف و عاقل باشند (1) و به اختيار خودشان اجاره را انجام دهند و نيز بايد در مال خود حقّ تصرّف داشته باشند (2) پس سفيهى كه مال خود را در كارهاى بيهوده مصرف مىكند (3) چنانچه حاكم شرع او را از تصرّف در اموالش جلوگيرى كرده باشد (4) اگر چيزى را اجاره كند، يا اجاره دهد، صحيح نيست.
(1) اراكى ، سيستانى : بايد بالغ و عاقل باشند. .
(2) خوئى ، تبريزى ، بهجت : پس سفيه چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف نمايد اگر چيزى را اجاره كند يا اجاره دهد، صحيح نيست. ( بهجت : ولى بنا بر أظهر اگر طفل مميّز با اجازۀ ولىّ چيزى را اجاره دهد صحيح است و همچنين است اگر بعد از بلوغ به اجارۀ سابقش رضايت دهد، ولى در مجنون اگر چه ولىّ هم اجازه دهد، اجارۀ او صحيح نيست) .
سيستانى : پس سفيه چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف نمايد، نمىتواند چيزى را اجاره كند، يا اجاره دهد؛ و همچنين مفلس نمىتواند چيزى از اموالى را كه حقّ تصرفّ در آنها را ندارد، اجاره بدهد يا با آن چيزى را اجاره كند ولى مىتواند خودش را اجاره دهد.
(3) گلپايگانى ، صافى : چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف نمايد و كسى كه از تصرّف در مالش به حكم حاكم شرع ممنوع شده اگر چيزى را به اموالى كه از تصرّف در آنها ممنوع شده اجاره كند يا آن اموال را اجاره دهد صحيح نيست.
فاضل : چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف كند، اگر چيزى را اجاره كند يا اجاره دهد صحيح نيست مگر اين كه ولىّ او اجازه دهد بلكه بدون اجازۀ او نمىتواند اجير كسى شود.
(4) نورى : يا در حال بلوغ سفيه باشد. .
مكارم : مسأله واگذار كردن منافع ملك يا منافع شخص خود را به ديگرى اجاره گويند و اجاره دهنده و اجارهكننده بايد بالغ و عاقل باشند و با قصد و ارادۀ خودشان اجاره را انجام دهند و نيز بايد حقّ تصرّف در اموال خود داشته باشند، بنا بر اين سفيهى كه توانايى بر ادارۀ صحيح اموال خود ندارد و آن را بيهوده مصرف مىكند اجارهاش باطل است.
[مسأله 2174]
مسأله 2174 انسان مىتواند از طرف ديگرى وكيل شود و مال او را اجاره دهد (1)
(1) خوئى ، فاضل ، سيستانى : يا مالى را براى او اجاره كند.