تحويل گرفتن مال، عيب ديگرى در آن پيدا شود. ولى اگر حيوان معيوبى را بخرد و پيش از گذشتن سه روز (5) عيب ديگرى پيدا كند، اگر چه آن را تحويل گرفته باشد باز هم مى‌تواند آن را پس دهد. و نيز اگر فقط خريدار تا مدّتى حقّ به هم زدن معامله را داشته باشد و در آن مدّت، مال عيب ديگرى پيدا كند، اگر چه آن را تحويل گرفته باشد، مى‌تواند معامله را به هم بزند.

(1) مكارم : در چند صورت. .

(2) فاضل : مى‌تواند نسبت تفاوت قيمت سالم و معيوب را بگيرد. .

(3) فاضل : مثل آن كه پارچه را براى دوختن بريده و يا گندم را آرد كرده باشد. .

گلپايگانى : اوّل: آن كه بعد از معامله در مال تصرّف كند به طورى كه مال به حال اوّل نباشد و تغيير كرده باشد مثل آن كه جامه را ببرد يا گندم را آرد كند. .

اراكى : اوّل: آن كه بعد از معامله در مال تصرّفى كند كه يك نوع تغييرى در آن پيدا شود. .

(4) فاضل : دوم: فقط حقّ فسخ را ساقط كرده باشد. .

(5) فاضل : بدون تفريط مشترى. .

خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، زنجانى : مسأله اگر خريدار بفهمد مال عيبى دارد و پس از تحويل گرفتن مال عيب ديگرى ( زنجانى : از ناحيۀ غير فروشنده) در آن پيدا شود، نمى‌تواند معامله را به هم بزند ولى مى‌تواند تفاوت قيمت سالم و معيوب را بگيرد ولى اگر حيوان معيوبى را بخرد و پيش از گذشتن زمان خيار كه سه روز است عيب ديگرى پيدا كند [1]اگر چه آن را تحويل گرفته باشد باز هم مى‌تواند آن را پس دهد و نيز اگر فقط خريدار تا مدّتى حقّ به هم زدن معامله را داشته باشد و در آن مدّت، مال عيب ديگرى پيدا كند، اگر چه آن را تحويل گرفته باشد، مى‌تواند معامله را به هم بزند.

[مسأله 2136]

مسأله 2136 اگر انسان مالى داشته باشد كه خودش آن را نديده و ديگرى خصوصيات آن را براى او گفته باشد، چنانچه او همان خصوصيات را به مشترى بگويد و آن را بفروشد و بعد از فروش بفهمد كه بهتر از آن بوده مى‌تواند معامله را به هم بزند.

اين مسأله، در رسالۀ آيات عظام: مكارم و بهجت نيست

مسائل متفرقه

[مسأله 2137]

مسأله 2137 اگر فروشنده قيمت خريد جنس را به مشترى بگويد (1) بايد تمام چيزهايى را كه بواسطۀ آنها قيمت مال كم يا زياد مى‌شود بگويد، اگر چه به همان قيمت يا به كمتر (2) از آن بفروشد، مثلاً بايد بگويد كه نقد خريده است يا نسيه (3)

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست