صحيح است، ولى خريدار مىتواند معامله را به هم بزند. گفتنى است كه اگر فروشنده در هنگام معامله نمىتوانسته جنس را تحويل دهد، ولى مثلاً به اندازه همان جنس از ديگرى طلب داشته باشد، همين مقدار كه خريدار بتواند جنس را از بدهكار تحويل بگيرد، كفايت مىكند در اين كه معامله سلف صحيح باشد. .
(12) بهجت : پنجم: بنا بر أظهر محلّ تحويلِ جنس را معين نمايند، به طورى كه هيچ يك مغبون نشوند، ولى اگر از نوع معامله جاى آن معلوم باشد، لازم نيست اسم آنجا را ببرند و همچنين كرايه حمل بار بايد مشخص شود كه به عهدۀ كداميك مىباشد. .
مكارم : [پنجم:]بنا بر احتياط واجب محلّ تحويل جنس را تعيين كنند كه در كدام شهر و كدام منطقه تحويل مىدهند، مگر اين كه از سخنان آنها جاى آن معلوم باشد. .
(13) فاضل : يا شماره. .
زنجانى : يا طول يا مساحت. .
سيستانى : يا عدد. .
(14) بهجت : به هر حال در معامله سلف بايد طورى جنس را مشخص كنند كه هيچ يك از فروشنده و خريدار مغبون نشوند.
مكارم : [ ششم:]بايد وزن يا پيمانۀ آن را تعيين كنند، امّا جنسى را كه معمولاً با ديدن معامله مىكنند (مانند بسيارى از انواع فرش) اگر با ذكر صفات، سلف بفروشند اشكال ندارد، ولى بايد تفاوت افراد آن به قدرى كم باشد كه مردم به آن اهمّيت ندهند.
خوئى ، سيستانى : [و]هفتم: چيزى را كه مىفروشند، چنانچه از اجناسى باشد كه با وزن يا پيمانه فروخته مىشوند عوض آن از آن جنس نباشد [1]مثلاً گندم را به گندم سلفاً نمىتوان فروخت.
احكام معاملۀ سَلَف
[مسأله 2113]
مسأله 2113 انسان نمىتواند جنسى را كه سلف خريده پيش از تمام شدن مدّت بفروشد (1) و بعد از تمام شدن مدّت، اگر چه آن را تحويل نگرفته باشد، فروختن آن اشكال ندارد (2)
(1) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : به غير فروشندهاش بفروشد. .
(2) اراكى ، گلپايگانى ، صافى : ولى فروختن غلّه مانند گندم و جو پيش از تحويل گرفتن آن مكروه است.
خوئى ، تبريزى : ولى فروختن غله مانند گندم و جو و ساير اجناسى كه با وزن يا پيمانه فروخته مىشود پيش از تحويل گرفتن آن جايز نيست مگر اين كه به سرمايهاش بفروشد.
تبريزى : مگر اين كه به قيمت خريدش بفروشد يا به خود فروشندهاش بفروشد.
سيستانى : ولى فروختن اجناسى كه با وزن يا پيمانه فروخته مىشود غير از ميوهها پيش از تحويل گرفتن آن به غير فروشنده جايز نيست مگر اينكه به سرمايهاش يا به كمتر از آن بفروشد.