نورى : به شرط اينكه تهيۀ آن در موقعى است كه بر حسب رسوم عرفى مورد حاجت است. .
خوئى ، سيستانى : عروسى پسر و جهيزيۀ دختر. .
(2) فاضل : و در وقتى تهيّه شود كه معمولاً تهيۀ آن مورد حاجت است. .
(3) سيستانى : در صورتى كه از شأن او زياد نباشد، خمس ندارد.
زنجانى : مسأله آنچه از منافع كسب در بين سال به مصرف خورد و خوراك و پوشاك و اثاثيه و خريد منزل و عروسى پسر و مانند اينها مىرساند خمس ندارد، ولى اگر بيش از مقدارى باشد كه براى امثال او متعارف است، مقدار زيادى خمس دارد؛ البتّه لازم نيست به حد أقل متعارف اكتفا شود، بلكه تمام مقدارهاى گوناگون مخارج كه متعارف است خمس ندارد.
مكارم : مسأله هزينه زندگى خمس ندارد، يعنى آنچه را انسان از درآمدش در بين سال مصرف خوراك و پوشاك و مسكن و اثاث خانه و ازدواج و جهيزيۀ دختر و زيارت واجب يا مستحبّ و بذل و بخشش و ميهمانى و مانند آن مىكند، چنانچه در آن زيادهروى نكرده باشد خمس ندارد و تنها آنچه در آخر سال اضافه مىماند خمس دارد.
مسائل اختصاصى
بهجت : مسأله 1391 چيزهايى كه در زندگى به آن احتياج دارد، مانند خانه، اثاثيه و جهيزيۀ دختر اگر نمىتواند يك دفعه آن را تهيّه نمايد ولى مىتواند تدريجاً در طول چند سال آنها را تهيّه نمايد خمس ندارد مثلاً اگر يك سال زمين را و در سال بعد قسمتى از وسايل ساختمان را بخرد كه در اين صورت اگر چه زمين يا آهن و آجر و يا ساير وسايل مدّتى بدون استفاده مىماند، خمس ندارد، حتى اگر پولى را براى تهيۀ اينها پسانداز نمايد در صورتى كه با آن پول در يك مرتبه نمىشود تمام آن چيز را خريد و در مدّت كمى، مثلاً دو سال و سه سال مىتواند آن چيز را بخرد و عرفاً مىگويند محتاج به آن چيز است و پسانداز كردن هم براى خريدن آن چيز باشد باز هم خمس ندارد؛ ولى اگر بخواهد بعد از مدّت طولانى مثلاً بعد از بيست سال آن چيز را بخرد بطورى كه عرفاً نگويند فعلاً به آن محتاج است، در اين صورت پولى كه پسانداز كرده، اگر از يك سال گذشت خمس دارد.
بهجت : مسأله 1392 اگر كسى در بعضى از مواردِ مخارج شك كند كه جزء مخارج سال هست كه مستثناى از خمس است يا نه، و تعيين آن به تحقيق و مانند آن ممكن نباشد، أظهر عدم تعلّق خمس در آن مورد است، ولى احتياط مستحبّ در اداى خمس مىباشد.
بهجت : مسأله 1393 اگر در سال سود عايدش گرديد و وقت پرداخت خمس هم قبل از ماههاى حجّ باشد، بايد خمس آن سود را بدهد، و اگر وقت پرداخت بعد از ماه حجّ باشد و در همان سال مستطيع شد، مىتواند اين سود را در مخارج حجّ مصرف كند، و امّا اگر سود مربوط به سالهاى قبل باشد، بايد خمس آن را بدهد جز آن مقدار از درآمد اين سال كه استطاعت او را تكميل كرده، كه از مئونه حساب مىشود، و اگر از روى معصيت در سال استطاعت حجّ بجا نياورد، بنا بر أظهر بايد خمس