مسأله 1907 اگر طلا و نقرهاى كه دارد به مقدار معمول، فلز ديگر با آن مخلوط باشد، نمىتواند زكات آن را از طلا و نقرهاى بدهد كه بيشتر از معمول، فلز ديگر دارد ولى اگر به قدرى بدهد كه يقين كند طلا و نقرۀ خالصى كه در آن هست، به اندازۀ زكاتى مىباشد كه بر او واجب است، اشكال ندارد (1) .
(1) بهجت : و نيّت كند مقدارى را كه زيادتر داده است به عنوان زكات نباشد، بلكه به عنوان هديه و احسان بدهد.
مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 1906.
خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، زنجانى : مسأله اگر پول طلا و نقرهاى كه دارد به مقدار معمول فلز ديگر با آن مخلوط باشد، چنانچه زكات آن را از پول طلا و نقرهاى كه بيشتر از معمول فلز ديگر دارد يا از پول غير طلا و نقره بدهد ولى به قدرى باشد كه قيمت آن، به اندازۀ قيمت زكاتى باشد كه بر او واجب است اشكال ندارد.
زكات شتر و گاو و گوسفند
[مسأله 1908]
مسأله 1908 زكات شتر و گاو و گوسفند غير از شرطهايى كه گفته شد، دو شرط ديگر دارد: اوّل: آن كه حيوان در تمام سال بيكار باشد (1) و اگر (2) در تمام سال يكى دو روز كار كرده باشد (3) زكات آن واجب است (4) دوم: آنكه در تمام سال از علف بيابان بچرد، پس اگر تمام سال يا مقدارى از آن را از علف چيده شده، يا از زراعتى كه ملك مالك يا ملك كس ديگر است بچرد زكات ندارد (5) ولى اگر در تمام سال يك روز يا دو روز (6) از علف مالك بخورد، بنا بر احتياط (7) زكات آن واجب مىباشد.
(1) بهجت : و مِلاك تشخيص بيكار بودن نظر مردم و عرف است [پايان شرط اوّل]
(4) گلپايگانى ، خوئى ، صافى ، تبريزى ، نورى : بنا بر احتياط زكات آن واجب است. .
(5) بهجت : بقيّه مسأله ذكر نشده.
(6) نورى : در تمام سال يك هفته هم.
(7) [عبارت «بنا بر احتياط» در رساله آيات عظام: اراكى و فاضل نيست]
سيستانى : مسأله زكات شتر و گاو و گوسفند غير از شرطهايى كه گفته شد يك شرط ديگر هم دارد و آن اين است كه حيوان در تمام سال از علف بيابان بچرد، پس اگر تمام سال يا مقدارى از آن علف چيده شده بخورد، يا در زراعتى كه ملك او يا ملك كس ديگر است بچرد، زكات ندارد؛ ولى اگر در تمام سال مقدار كمى از علف مالك بخورد، بطورى كه عرفاً صدق كند در طول سال چريده است، زكات آن واجب مىباشد و در وجوب زكات در شتر و گاو و گوسفند شرط نيست كه در تمام سال حيوان بيكار باشد، بلكه چنانچه آبيارى يا شخم زنى يا مانند آن از آنها استفاده شود، اگر عرفاً صدق كند كه بيكارند، بايد زكات آنها را داد؛ بلكه اگر صدق نكند نيز بنا بر احتياط واجب بايد زكات آنها را داد.