[مسأله 1879]

مسأله 1879 اگر زراعتى را با دلو و مانند آن (1) آبيارى كنند و در زمينى كه پهلوى آن است زراعتى كنند كه از رطوبت آن زمين استفاده نمايد و محتاج به آبيارى نشود زكات زراعتى كه با دلو آبيارى شده، بيست يك و زكات زراعتى كه پهلوى آن است، (2) ده يك مى‌باشد

. اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) فاضل : با دلو و يا موتور يا پمپ. .

(2) تبريزى ، سيستانى : بنا بر احتياط. .

مكارم : مسأله هرگاه زراعتى را با آب چاه آبيارى كنند و در زمين مجاور آن زراعتى باشد كه از رطوبت آن زمين استفاده كند و محتاج به آبيارى نشود زكات زراعتى كه با آب چاه آبيارى شده، بيست يك و زكات زراعتى كه مجاور آن است ده يك مى‌باشد.

[مسأله 1880]

مسأله 1880 مخارجى را كه براى گندم و جو و خرما و انگور كرده است (1) حتى مقدارى از قيمت اسباب و لباس را كه به واسطۀ زراعت كم شده، مى‌تواند از حاصل كسر كند. و چنانچه پيش از (2) كم كردن اينها به 288 من و 45 مثقال كم برسد، بايد زكات باقيمانده آن را بدهد (3)

(1) گلپايگانى ، صافى : و معمول است كه آن مخارج را از خود زراعت مى‌دهند مى‌تواند از حاصل كسر كند و چنانچه باقيماندۀ آن به حدّ نصاب برسد، بايد زكات آن را بدهد و آنچه معمول نيست از خرمن بدهند بنا بر احتياط لازم جزء نصاب حساب نمايند لكن زكات آن واجب نيست.

(2) اراكى ، نورى : چنانچه پس از. .

(3) اراكى : بايد زكات آن را بدهد.

فاضل : بنا بر احتياط واجب بايد زكات باقيمانده آن را بدهد.

خوئى ، تبريزى : مسأله مخارجى را كه [1]براى گندم و جو و خرما و انگور كرده است نمى‌تواند از حاصل كسر نموده و ملاحظۀ نصاب نمايد، پس چنانچه يكى از آنها پيش از ملاحظۀ مخارج به 288 من 45 مثقال كم برسد [2]بايد [3]زكات آن را بدهد.

مكارم : مسأله بنا بر احتياط واجب مخارجى را كه براى زراعت كرده از حاصل كسر نكند، همچنين قيمت تخمى را كه براى زراعت پاشيده است.

بهجت : مسأله هزينه‌اى را كه براى گندم، جو، خرما و انگور پرداخت كرده است، مى‌تواند از محصول كسر كند، و چنانچه پيش از كم كردن هزينه، وزن آنها به سيصد من تبريزى برسد، ولى بعد از كم كردن به اين مقدار نرسد، بنا بر أظهر زكات واجب نيست.

[مسأله 1881]

مسأله 1881 قيمت وقتى كه تخم را براى زراعت پاشيده مى‌تواند جزء مخارج حساب نمايد

. اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست