[مسأله 1865]

مسأله 1865 اگر پيش از دادن زكات از انگور بعد از كشمش شدن، و خرما بعد از تمر شدن و جو و گندم بعد از صدق اسم، كه زكات آنها واجب شده، خود و عيالاتش بخورند، يا مثلاً به فقير بدهد، بايد زكات مقدارى را كه مصرف كرده بدهد.

اين مسأله، در رسالۀ آيات عظام: اراكى و فاضل نيست

گلپايگانى ، صافى : مسأله اگر پيش از دادن زكات از انگور و خرما و غورۀ آنها و از جو و گندم بيشتر از مقدار متعارف، مصرف كند، بايد زكات آن را بدهد ولى در مقدار متعارف لازم نيست.

خوئى ، تبريزى ، سيستانى : مسأله اگر پيش از دادن زكات از انگور و خرما و جو و گندمى كه زكات آنها واجب شده، خود و عيالاتش بخورند، [1]يا مثلاً به فقير به غير عنوان زكات بدهد [2]بايد زكات مقدارى را كه مصرف كرده بدهد. [3]

نورى : مسأله اگر پيش از دادن زكات از انگور و خرما و غوره آنها و جو و گندمى كه زكات آنها واجب شده خود و عيالاتش به مقدار متعارف بخورند، يا مثلاً به فقير بدهد، زكات مقدارى را كه مصرف كرده واجب نيست.

مكارم : مسأله اگر قبل از دادن زكات مقدارى از انگور و خرما و جو و گندم را مصرف كند يا به ديگرى بدهد بايد زكات آن را بپردازد.

[مسأله 1866]

مسأله 1866 اگر بعد از آن كه زكات گندم و جو و خرما و انگور واجب شد مالك آن بميرد، بايد مقدار زكات را از مال او بدهند. ولى اگر پيش از واجب شدن زكات بميرد، هر يك از ورثه كه سهم او به اندازۀ نصاب است، بايد زكات سهم خود را بدهد.

[مسأله 1867]

مسأله 1867 كسى كه از طرف حاكم شرع (1) مأمور جمع‌آورى زكات است، موقع خرمن كه گندم و جو را از كاه جدا مى‌كنند و بعد از خشك شدن خرما و انگور (2) مى‌تواند زكات را مطالبه كند (3) و اگر مالك ندهد و چيزى كه زكات آن واجب شده، از بين برود بايد عوض آن را بدهد.

(1) فاضل : از طرف مجتهد جامع الشرائط. .

(2) گلپايگانى ، فاضل ، صافى : بعد از كشمش شدن انگور و تمر شدن رطب. .

زنجانى : بعد از خشك شدن خرما و كشمش شدن انگور. .

سيستانى : در وقت خشك شدن خرما و انگور. . (3 بهجت : بقيّه مسأله ذكر نشده.

مكارم : مسأله حاكم شرع مى‌تواند مأمورى براى جمع‌آورى زكات تعيين كند تا بعد از