ج: اگر جلوگيرى از بيمارى كليه مستلزم نوشيدن آب يا ساير مايعات در طول روز باشد، روزه گرفتن بر شما واجب نيست.

[س 757 مبتلايان به مرض قند]

س 757: از آنجا كه مبتلايان به مرض قند مجبورند هر روز يك يا دو بار آمپول انسولين تزريق كنند و نبايد در وعده‌هاى غذائى آنها تأخير و فاصله بيفتد، زيرا باعث پائين آمدن ميزان قند خون و در نتيجه نوعى تشنج و بى‌هوشى مى‌شود، لذا گاهى پزشكان به آنها توصيه مى‌كنند كه در روز چهار نوبت غذا بخورند، خواهشمنديم نظر شريف خود را در بارۀ روزۀ اين افراد بيان فرمائيد.

ج: اگر بدانند كه خوددارى از خوردن و آشاميدن از طلوع فجر تا غروب، به آنان ضرر مى‌رساند يا خوف ضرر داشته باشند، روزه گرفتن بر آنها واجب نبوده و بلكه جايز نيست.

مبطلات روزه

[س 758 اگر در اثناى روز از نيت روزه گرفتن برگردد]

س 758: من در روز ماه رمضان به علت اغواى شيطان تصميم گرفتم روزه‌ام را باطل كنم لكن قبل از اين كه عملى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهم، از تصميم خود منصرف شدم حكم روزه‌ام چيست؟ و اگر اين امر در روزۀ غير ماه رمضان پيش آيد چه حكمى دارد؟ ج: در روزۀ ماه رمضان اگر در اثناى روز از نيت روزه گرفتن برگردد به طورى كه قصد ادامۀ روزه نداشته باشد، روزه‌اش باطل مى‌شود و قصد دوبارۀ او براى ادامۀ روزه فايده ندارد. امّا اگر دچار ترديد شود به اين معنى كه هنوز تصميم نگرفته است روزه را باطل كند، يا تصميم بگيرد كارى را كه موجب باطل شدن روزه است صورت دهد و هنوز آن را انجام نداده در اين دو صورت صحت روزۀ او محل اشكال است و احتياط واجب آن است كه روزه را تمام كند و بعداً هم آن را قضا نمايد. هر روزۀ واجب معين ديگر مانند نذر معين و امثال آن نيز داراى همين حكم است.

[س 759 اگر از دهان شخص روزه دار خون بيايد]

س 759: آيا اگر از دهان شخص روزه دار خون بيايد، روزه‌اش باطل مى‌شود؟ ج: روزه به سبب آن باطل نمى‌شود، ولى واجب است كه از رسيدن خون به حلق جلوگيرى كند.

[س 76 حكم استعمال دخانيات]

س 760: حكم استعمال دخانيات مانند سيگار در حال روزه چيست؟ ج: احتياط واجب آن است كه روزه دار از دودهاى انواع دخانيات و نيز مواد مخدّرى كه از راه بينى يا زير زبان جذب مى‌شود خوددارى كند.

[س 761 آيا مادۀ ناس كه از توتون و غير آن ساخته مى‌شود]

س 761: آيا مادۀ «ناس» كه از توتون و غير آن ساخته مى‌شود و براى چند دقيقه زير زبان گذاشته شده و سپس از دهان بيرون انداخته مى‌شود، مبطل روزه است يا خير؟ ج: اگر آب دهان مخلوط به مادۀ «ناس» را فرو ببرد، موجب بطلان روزه‌اش مى‌شود.

[س 762 نوعى داروى طبى براى اشخاص مبتلا به تنگى نفس شديد وجود دارد]

س 762: نوعى داروى طبى براى اشخاص مبتلا به تنگى نفس شديد وجود دارد كه عبارت است از يك قوطى كه در آن مايع فشرده شده وجود دارد و با فشار دادن آن داروى مايع بصورت پودر گاز از طريق دهان وارد ريۀ شخص بيمار شده و موجب تسكين حال وى مى‌گردد. گاهى بيمار مجبور مى‌شود در يك روز چندين بار از آن استفاده كند، آيا با وجود استفاده از اين دارو، روزه گرفتن جايز است؟ با توجه به اين كه بدون استفاده از آن روزه گرفتن غير ممكن و يا بسيار سخت خواهد بود.

ج: اگر ماده مذكور هواى فشرده همراه با داروئى هر چند به صورت گاز يا پودر باشد و وارد حلق شود، صحت روزه محل اشكال است و در صورتى كه روزه گرفتن بدون استعمال