سيستانى: مسأله كسى كه فقط يك نماز قضا از روزهاى پيش دارد بهتر اين است كه اگر وقت فضيلت نماز آن روز فوت نمى‌شود اوّل آن را بخواند بعد مشغول نماز آن روز شود. و نيز اگر از روزهاى پيش نماز قضا ندارد ولى يك نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده است، در صورتى كه وقت فضيلت آن نماز فوت نمى‌شود بهتر اين است كه نماز قضاى آن روز را پيش از نماز اداء بخواند.

مكارم: مسأله كسى كه نماز قضا از روزهاى پيش بر ذمّه دارد مى‌تواند قبل از خواندن نماز قضا به نماز اداى روزانه مشغول شود، مگر آن كه يك يا دو نماز قبل از آن باشد كه بنا بر احتياط واجب بايد قبلاً به جا آورد.

[مسأله 1385 كسى كه مى‌داند يك نماز چهار ركعتى نخوانده]

مسأله 1385 كسى كه مى‌داند يك نماز چهار ركعتى نخوانده و نمى‌داند نماز ظهر است يا عصر است يا عشاء (1) ، اگر يك نماز چهار ركعتى بخواند به نيت قضاى نمازى كه نخوانده، كافى است (2) .

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه فاضل نيست

(1) خوئى، سيستانى، تبريزى: نمى‌داند نماز ظهر است يا نماز عشاء. .

گلپايگانى، صافى، زنجانى: نمى‌داند نماز ظهر است يا نماز عصر. .

(2) خوئى، تبريزى، سيستانى: و نسبت به جهر و اخفات مخيّر مى‌باشد.

زنجانى: و هم چنين است حكم كسى كه مى‌داند يك نماز چهار ركعتى نخوانده ولى نمى‌داند مثلاً نماز ظهر است يا نماز عشا و ظاهراً مى‌تواند حمد و سوره نماز را بلند يا آهسته بخواند.

مكارم: و در بلند خواندن و آهسته خواندن حمد و سوره مخيّر است.

مسائل اختصاصى

گلپايگانى، صافى: مساله (1390) كسى كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمى‌داند اوّلى آنها كدام است و بخواهد احتياطاً مراعات ترتيب را نمايد، بايد نُه نماز به ترتيب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آن كه ظهر و عصر و مغرب و عشاء را خواند، دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند و اگر شش نماز پشت سر هم از او قضا شده و اوّلى آنها را نمى‌داند، بايد ده نماز را به ترتيب قضا كند و همين طور براى هر يك نمازى كه به نمازهاى قضاى او اضافه مى‌شود در صورتى كه پشت سر هم قضا شده باشد، بايد يك نماز به مقدارى كه گفته شد اضافه نمايد مثلاً اگر هفت نماز او قضا شده و اوّلى آنها را نمى‌داند بايد يازده نماز را به ترتيب به جا آورد.

خوئى، تبريزى: مسأله 1390 كسى كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمى‌داند اولى آنها كدام است چنانچه نه نماز به ترتيب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آن كه ظهر و عصر و مغرب و عشاء را خواند، دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند، يقين به ترتيب حاصل نموده است.

زنجانى: مسأله 1390 كسى كه چند نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمى‌داند اولى كدام است، اگر يك بار تمام آن نمازها را بخواند و بار ديگر نمازها را به همان ترتيب به غير از نماز آخرى بخواند ترتيب يقيناً حاصل مى‌شود؛ مثلاً كسى كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمى‌داند اولى آنها كدام است، چنانكه نه نماز به ترتيب بخواند؛ مثلاً از نماز صبح شروع