بطلان باشد كه در اين صورت گمان، حكم شك را دارد (2)) ، مثلاً اگر گمانش به يك ركعت مى‌رود احتياطاً بايد يك ركعت ديگر بخواند.

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) گلپايگانى، خوئى، تبريزى، سيستانى، صافى، زنجانى: بايد اعتنا نكند و نمازش صحيح است و اگر گمانش به دو ركعت يا كمتر برود، (گلپايگانى، سيستانى، صافى: بنا بر احتياط واجب) بايد به همان گمان عمل كند مثلاً اگر گمانش به يك ركعت مى‌رود، (گلپايگانى، سيستانى، صافى: احتياطاً) بايد يك ركعت ديگر بخواند.

(2) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيت اللّٰه نورى نيست]

اراكى: مسأله گمان در ركعات نماز مستحبّى حكم شكّ را دارد، گرچه احتياط مستحبّ است كه به گمان عمل نمايد مگر آن كه موجب بطلان نماز باشد، پس اگر مثلاً در نماز غفيله، گمان دارد سه ركعت خوانده بنا مى‌گذارد كه دو ركعت خوانده است.

مكارم: مسأله در نمازهاى مستحبّى بنا بر احتياط واجب بايد به ظنّ و گمان خود عمل كند، تا آنجا كه نماز را باطل نمى‌كند، مثلاً اگر گمانش به دو ركعت مى‌رود، بنا بر آن بگذارد و اگر گمانش به سه ركعت مى‌رود بايد بنا بر همان دو بگذارد.

[مسأله 1197 اگر در نماز نافله كارى كند]

مسأله 1197 اگر در نماز نافله كارى كند كه براى آن (1) سجدۀ سهو واجب مى‌شود، يا يك سجده (يا تشهد (2)) را فراموش نمايد، لازم نيست بعد از نماز، سجدۀ سهو يا قضاى سجده (و تشهد (3)) را به جا آورد.

(1) خوئى، تبريزى، زنجانى، صافى، سيستانى: در نماز واجب. .

(2) و (3) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيت اللّٰه سيستانى نيست]

[مسأله 1198 اگر شك كند كه نماز مستحبى را خوانده يا نه]

مسأله 1198 اگر شك كند كه نماز مستحبى را خوانده يا نه، چنانچه آن نماز مثل نماز جعفر طيّار وقت معيّن نداشته باشد، بنا بگذارد كه نخوانده است. و هم چنين است اگر مثل نافلۀ يوميّه وقت معيّن داشته باشد و پيش از گذشتن وقت شك كند كه آن را به جا آورده يا نه، ولى اگر بعد از گذشت وقت شك كند كه خوانده است يا نه، به شك خود اعتنا نكند.

اين مسأله در رساله آيت اللّٰه بهجت نيست

مكارم: مسأله هر گاه بعد از گذشتن وقت نماز نافله شك كند آن را به جا آورده يا نه؛ اعتنا نكند و اگر وقت باقى است به جا آورد.

شكهاى صحيح

[مسأله 1199 اگر در شمارۀ ركعتهاى نماز چهار ركعتى شك كند]

مسأله 1199 در نُه صورت اگر در شمارۀ ركعتهاى نماز چهار ركعتى شك كند، بايد فكر نمايد (1) ، پس اگر يقين يا گمان به يك طرف شك پيدا كرد همان طرف را بگيرد و نماز را تمام كند، وگرنه به دستورهايى كه گفته مى‌شود عمل نمايد و آن نُه صورت از اين قرار است:

(1) گلپايگانى، صافى، نورى: بايد فوراً فكر نمايد. .