كند و انگشتها را داخل هم نمايد و آب دهان بيندازد و به خطّ قرآن يا كتاب يا خطّ انگشترى نگاه كند و نيز مكروه است موقع خواندن حمد و سوره و گفتن ذكر، براى شنيدن حرف كسى ساكت شود، بلكه هر كارى كه خضوع و خشوع را از بين ببرد مكروه مى‌باشد.

(1) خوئى، تبريزى: مكروه است در نماز صورت را كمى به طرف راست يا چپ بگرداند به طورى كه نگويند روى خود را از قبله گردانده و الاّ نماز باطل است چنانكه گذشت و نيز مكروه است چشمها را هم بگذارد. .

سيستانى: مكروه است در نماز صورت را كمى به طرف راست يا چپ بگرداند به طورى كه نتواند مقدارى از پشت سرش را ببيند و اگر بتواند ببيند نمازش باطل است چنانكه گذشت و نيز مكروه است چشمها را هم بگذارد. .

بهجت: مسأله در نماز چند چيز مكروه است: گرداندن صورت به مقدار كم به طرف راست يا چپ، بستن چشمها، گرداندن چشم به چپ و راست، فوت كردن محلّ سجده، خميازه كشيدن، بازى كردن با ريش يا دست، داخل هم كردن انگشتان، آب دهان انداختن، گرفتن آب بينى و خلط سينه، نگاه كردن به خطّ قرآن يا كتاب يا خطّ انگشترى و هر كار ديگرى كه خضوع و خشوع را از بين ببرد.

مكارم: مسأله هر كارى كه خضوع و خشوع نمازگزار را از بين ببرد مكروه است، از جمله نگاه كردن به چپ و راست (البتّه اگر صورت را زياد برگرداند نماز اشكال دارد) و بازى كردن با ريش و با دست خود و داخل كردن انگشتها در يكديگر و انداختن آب دهان و نگاه كردن به خطّ انگشتر و نيز مكروه است هنگامى كه مشغول حمد و سوره و ذكر نماز است براى شنيدن حرف كسى ساكت شود، هم چنين مكروه است كه انسان در موقع خواب آلودگى يا وقتى كه نياز به دفع بول و غايط دارد يا لباس تنگ در تن كرده نماز بخواند.

[مسأله 1158 موقعى كه انسان خوابش مى‌آيد]

مسأله 1158 موقعى كه انسان خوابش مى‌آيد و نيز موقع خوددارى كردن از بول و غايط، مكروه است نماز بخواند. (و هم چنين پوشيدن جوراب تنگ كه پا را فشار دهد در نماز مكروه مى‌باشد (1)) و غير از اينها مكروهات ديگرى هم در كتابهاى مفصّل گفته شده است.

(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيت اللّٰه بهجت نيست ]مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله (1157) .

مواردى كه مى‌شود نماز واجب را شكست

[مسأله 1159 شكستن نماز واجب از روى اختيار حرام است]

مسأله 1159 شكستن نماز واجب از روى اختيار حرام است (1) ، ولى براى حفظ مال (2) و جلوگيرى از ضرر مالى يا بدنى مانعى ندارد (3) .

(1) خوئى، تبريزى: بنا بر احتياط واجب حرام است. .

سيستانى: بنا بر احتياط واجب جايز نيست. .

(2) فاضل: حفظ جان و مال. .

(3) بهجت: و هم چنين شكستن نماز مستحبّى از روى اختيار، مانعى ندارد.

سيستانى: بلكه براى هر غرضى دينى يا دنيوى كه مورد اهتمام نمازگزار است مانعى ندارد.