باشد، اشكال ندارد، ولى اگر در نظر بينندگان، چنين نشان دهد كه سجده براى امام عليه السلام است يا بهانه به دست دشمنان دهد اشكال دارد.

مستحبات و مكروهات سجده

[مسأله 1091 در سجده چند چيز مستحب است]

مسأله 1091 در سجده چند چيز مستحب است (1) : 1 كسى كه ايستاده نماز مى‌خواند بعد از آن كه سر از ركوع برداشت و كاملاً ايستاد و كسى كه نشسته نماز مى‌خواند، بعد از آن كه كاملاً نشست، براى رفتن به سجده تكبير بگويد (2) .2 موقعى كه مرد مى‌خواهد به سجده برود، اول دستها را و زن اول زانوها را به زمين بگذارد.3 بينى را (3) به مهر يا چيزى كه سجده بر آن صحيح است بگذارد (4) .4 در حال سجده، انگشتانِ دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد، به طورى كه سر آنها رو به قبله باشد.5 در سجده دعا كند و از خدا حاجت بخواهد و اين دعا را بخواند (5) : «يٰا خَيْرَ الْمَسْئُولين وَ يٰا خَيْرَ الْمُعْطِينَ (6) اُرْزُقْنِى وَ ارْزُقْ عِيالى مِنْ فَضْلِكَ فَاِنَّكَ ذُو الفَضْلِ الْعَظِيمِ» يعنى: اى بهترين كسى كه از او سؤال مى‌كنند و اى بهترين عطاكنندگان، روزى بده به من و عيال من از فضل خودت، پس به درستى كه تو داراى فضل بزرگى.6 بعد از سجده بر ران چپ بنشيند و روى پاى راست را بر كف پاى چپ بگذارد (7) .7 بعد از هر سجده وقتى نشست و بدنش آرام گرفت تكبير بگويد (8) .8 بعد از سجدۀ اول بدنش كه آرام گرفت «اَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ رَبِّي وَ اَتُوبُ اِلَيْهِ» بگويد (9) .9 سجده را طول بدهد (10) و در موقع نشستن دستها را روى رانها بگذارد.10 براى رفتن به سجدۀ دوم، در حال آرامى بدن «اللّٰه أكبر» بگويد (11) .11 در سجده‌ها صلوات بفرستد (12) و اگر آن را به قصد ذكرى كه در سجده‌ها دستور داده‌اند بگويد اشكال ندارد.12 در موقع بلند شدن، دستها را بعد از زانوها از زمين بردارد (13) .13 مردها آرنجها و شكم را به زمين نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند و زنها آرنجها و شكم را بر زمين بگذارند و اعضاى بدن را به يكديگر بچسبانند. و مستحبات ديگر سجده در كتابهاى مفصّل گفته شده است (14) .

(1) مكارم: چند چيز در سجده به رجاء ثواب الهى مطلوب است. .

(2) مكارم: 1 بعد از سر برداشتن از ركوع در حالى كه بدن آرام است براى رفتن به سجده تكبير گويد و هم چنين بعد از سجدۀ اوّل و نيز براى رفتن به سجدۀ دوّم. .

(3) فاضل: علاوه بر پيشانى، بينى را. .

(4) زنجانى: بلكه اين امر مطابق احتياط استحبابى مؤكد است. .

(5) فاضل: يكى از دعاهاى مناسب در سجده اين است: . .

مكارم: از دعاهاى خوب و مناسب اين دعا است. .

(6) مكارم: يٰا خَيْرَ الْمَسْئُولِينَ وَ اَوْسَعَ الْمُعْطِينَ. .

(7) فاضل، مكارم: و اين را تورُّك گويند. .

(8) [مورد 7 در رساله آيت اللّٰه مكارم نيست]

(9) مكارم: 7 در ميان دو سجده هنگامى كه بدن آرام است «أستغفر اللّٰه ربّى و اتوب إليه» گويد. .