(2) بهجت: عادل و بينا و وقت‌شناس باشد يا اين كه راهنما داشته باشد. .

(3) مكارم: و مناسب. .

(4) فاضل، مكارم: و در صورتى كه از بلندگوها استفاده شود مانعى ندارد گويندۀ اذان در محلّ پايين قرار گيرد.

مسائل اختصاصى

بهجت: مسأله 777 مؤذّن در مقابل اذان گفتن بنا بر احتياط واجب نبايد مزد بگيرد و امّا چيزى كه عنوان مزد ندارد جايز است، مثل ارتزاق از بيت المال و يا موقوفه‌اى كه از درآمد آن براى مؤذّن سهمى در نظر گرفته شده است.

مكارم: مسأله 859 فاضل: مسأله 959 شنيدن اذان از راديو و ضبط صوت و مانند آن براى نماز كافى نيست بلكه خود نمازگزاران بايد اذان بگويند.

مكارم: مسأله 861 فاضل: مسأله 960 احتياط واجب آن است كه اذان را هميشه به قصد نماز بگويند و گفتن اذان براى اعلام دخول وقت بدون قصد نماز بعد از آن مشكل است.

فاضل: مسأله 961 اگر اذان و اقامه را به قصد نماز فرادىٰ بگويد بعد جماعتى از او تقاضا كنند تا امام جماعت آنان شود يا بخواهد به عنوان مأموم نمازش را به جماعت بخواند آن اذان و اقامه كافى نيست و مستحبّ است دوباره بگويند.

اذان و اقامه (استفتاءات از مقام معظم رهبرى)

[س 450 گفتن اذان نبايد مردم را به اشتباه بيندازد]

س 450: در روستاى ما مؤذن هميشه اذان صبح را در ماه مبارك رمضان چند دقيقه قبل از وقت مى‌گويد تا مردم بتوانند تا وسط يا آخر اذان به خوردن و آشاميدن ادامه دهند، آيا اين كار صحيح است؟ ج: اگر گفتن اذان، مردم را به اشتباه نيندازد و به عنوان اعلام طلوع فجر نباشد، اشكال ندارد.

[س 451 اذان براى اعلان دخول وقت نماز]

س 451: بعضى از افراد براى اعلان دخول وقت نماز، اقدام به گفتن اذان به صورت دسته جمعى در معابر عمومى مى‌كنند كه الحمد للّه اين كار اثر زيادى در جلوگيرى از فساد علنى در منطقه داشته و موجب روى آوردن مردم بخصوص جوانان به نماز اوّل وقت شده است. ولى فردى مى‌گويد اين عمل در دين اسلام وارد نشده و بدعت است و گفتۀ او باعث ايجاد شبهه در اين زمينه شده است. نظر شريف حضرت عالى چيست؟ ج: اذان اعلامى در اوّل وقت نمازهاى واجب يوميه و تكرار آن با صداى بلند از طرف شنوندگان از مستحبات شرعى مؤكّد است و اذان گفتن به صورت دسته جمعى در معابر عمومى، اگر موجب سدّ معبر و يا اذيّت ديگران نشود، اشكال ندارد.

[س 452 اذان با صداى بلند يك عمل عبادى سياسى است]

س 452: از آنجا كه اذان گفتن با صداى بلند يك عمل عبادى سياسى است كه ثواب زيادى دارد، تعدادى از مؤمنين تصميم گرفته‌اند كه بدون بلندگو بالاى بام خانه‌هاى خود بخصوص براى نماز صبح، اذان بگويند. سؤال اين است كه در صورت اعتراض بعضى از همسايگان اين عمل چه حكمى دارد؟ ج: اذان گفتن بر بالاى بام به نحو متعارف اشكال ندارد.