مى‌كند و براى يك ركعت از نماز هم مجال نيست بايد به نيّت نماز عصر نماز را تمام كند (تبريزى: و قضاى ظهر نيز واجب نيست) .

(3) گلپايگانى، صافى: بايد بنا بگذارد كه ظهر را خوانده و به نيّت نماز عصر نماز را تمام كند.

فاضل: بنا بر احتياط نماز ظهرش را قضا كند.

بهجت: مسأله اگر بعد از خواندن نماز عصر شك كرد كه نماز ظهر را خوانده يا نه، بنا بر أظهر خواندن نماز ظهر واجب نيست اگر چه در وقت مشترك أحوط است؛ و اگر در اثناء نماز عصر شكّ كرد كه ظهر را خوانده يا نه، در صورتى كه در وقت مشترك باشد عدول كردن او به نماز ظهر واجب نيست بلكه محل تأمل است و احتياط مستحب آن است كه بعد از نماز عصر، ظهر را بخواند و اگر وقت گذشته آن را قضا كند و چنانچه وقت به قدرى كم است كه بعد از خواندن نماز، مغرب مى‌شود (يعنى در وقت مختص به عصر شكّ كرد نماز ظهر را خوانده يا نه) بايد به همان نيّت، نماز عصر را تمام كند و نماز ظهرش قضا ندارد اگر چه در قضا احتياط خوب است.

مسأله اختصاصى

زنجانى: مسأله 766 اگر در بين نماز عشا يقين كند كه نماز مغرب را نخوانده است، چنانچه داخل ركوع ركعت چهارم نشده باشد، نيت را به نماز مغرب برمى‌گرداند و نماز را تمام مى‌كند، و چنانچه بعد از رسيدن به ركوع ركعت چهارم باشد، مى‌تواند نماز را بهم زده و نماز مغرب و عشا را بخواند؛ ولى احتياط مستحب آن است كه نماز را به نيت عشا رجاءً تمام كرده، سپس نماز مغرب و عشا را بخواند.

[مسأله 759 در نماز عشا پيش از ركوع ركعت چهارم]

مسأله 759 اگر در نماز عشا، پيش از ركوع ركعت چهارم (1) شك كند كه نماز مغرب را خوانده يا نه (2) ، چنانچه وقت به قدرى كم است كه بعد از تمام شدن نماز، نصف شب مى‌شود (3) ، بايد به نيّت عشا نماز را تمام كند (4) و اگر بيشتر وقت دارد (5) بايد نيّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را سه ركعتى تمام كند، بعد نماز عشا را بخواند.

(1) بهجت: اگر در نماز عشا، چه بعد از ركوع و چه پيش از ركوع ركعت چهارم. .

(2) بهجت: حكم آن مانند نماز عصر است كه در مسأله قبل بيان شد. [پايان مسأله]

(3) خوئى، تبريزى: و به مقدار يك ركعت از نماز هم مجال نيست. .

(4) گلپايگانى، صافى: و بعد مغرب را به قصد ما في الذّمّه به جا آورد. .

نورى: و بنا بگذارد كه نماز مغرب را خوانده است. .

(5) گلپايگانى، صافى: و يك ركعت از آن در وقت اشتراكى واقع شده باشد. .

مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 756.

سيستانى: مسأله اگر در نماز عشا شك كند كه نماز مغرب را خوانده يا نه، بايد به نيّت عشا نماز را تمام كند و بعد نماز مغرب را به جا آورد ولى اگر وقت به قدرى كم است كه بعد از تمام شدن نماز، وقت تمام مى‌شود و به مقدار يك ركعت نماز هم وقت باقى نمانده لازم نيست كه نماز مغرب را قضا كند.