زنجانى: مسأله اگر آب را به مصرف وضو يا غسل برساند بر خود يا ديگرى بترسد، در سه صورت جايز يا لازم است تيمم كند:

1 آن كه اگر آب را در وضو يا غسل صرف نمايد خودش فعلاً يا بعداً به تشنگى بيفتد كه باعث تلف يا مرض صعب العلاج گردد، در اين صورت لازم است تيمم كند و اگر تحمل تشنگى براى او مشقت زيادى داشته باشد، مى‌تواند تيمم كند ولى تيمم لازم نيست.

2 آن كه اگر آب را در وضو يا غسل صرف نمايد، نتواند موجودى را كه حفظش بر او واجب است حفظ كند كه در اين صورت لازم است تيمم كند.

3 آن كه بر غير خود؛ چه انسان باشد يا حيوان، بترسد و تلف يا بيمارى يا بى‌تابيشان براى او مشقت غير قابل تحمل داشته باشد كه در اين صورت مى‌تواند تيمم كند. و در غير اين سه صورت با داشتن آب تيمم جايز نيست.

مكارم: مسأله هر گاه به مقدار كافى آب دارد امّا اگر آن را به مصرف وضو يا غسل برساند مى‌ترسد خودش يا فرزندان يا دوستان و همراهانش از تشنگى هلاك يا بيمار شوند، يا فوق‌العاده به زحمت بيفتند، بايد تيمّم كند و آب را نگه‌دارد، و هم چنين اگر انسان غير مسلمانى جان او در خطر باشد بايد آب را به او بدهد و تيمّم نمايد؛ در بارۀ حيوان نيز همين حكم جارى است.

[مسأله 675 اگر غير از آب پاكى كه براى وضو يا غسل دارد]

مسأله 675 اگر غير از آب پاكى كه براى وضو يا غسل دارد آب نجسى هم به مقدار آشاميدن خود (و كسانى كه با او مربوطند (1)) داشته باشد، بايد آب پاك را براى آشاميدن بگذارد و با تيمّم نماز بخواند (2) ولى چنانچه آب را براى حيوانش بخواهد (3) بايد آب نجس را به آن بدهد (4) و با آب پاك، وضو و غسل را انجام دهد (5) .

(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: سيستانى و زنجانى نيست]

(2) زنجانى: بقيه مسأله ذكر نشده.

(3) سيستانى: چنانچه آب را براى كسانى كه به او مربوطند بخواهد مى‌تواند كه با آب پاك وضو بگيرد يا غسل نمايد اگر چه آنان مجبور شوند كه براى رفع تشنگى خود از آب نجس استفاده كنند بلكه اگر آنان از نجاست آب خبر نداشته باشند يا از آشاميدن آب نجس اجتناب نداشته باشند، لازم است كه آب پاك را در وضو و غسل استعمال نمايد و هم چنين اگر آب را براى حيوانش يا بچۀ نابالغ بخواهد، . .

(4) خوئى، تبريزى: چنانچه آب را براى حيوانش يا بچۀ نابالغ بخواهد، بايد آب نجس را به آنان بدهد. .

(5) تبريزى: به شرط آن كه نجاست آب موجب ضرر نباشد.

مكارم: مسأله هر گاه غير از آب پاك، آب نجسى هم به مقدار آشاميدن دارد، از آب نجس نمى‌تواند استفاده كند، بايد آب پاك را براى آشاميدن بگذارد و براى نماز تيمّم كند، ولى دادن آب نجس به حيوان اشكالى ندارد.

پنجم: از موارد تيمم [نياز به آب براى تطهير]

[مسأله 676 كسى كه بدن يا لباسش نجس است]

مسأله 676 كسى كه بدن يا لباسش نجس است و كمى آب دارد كه اگر با آن وضو بگيرد يا غسل كند، براى آب كشيدن بدن يا لباس او نمى‌ماند بايد (1) بدن يا لباس را آب