مكارم: و هم چنين اگر احتمال عقلايى مى‌دهد كه اگر آب را بريزد آب ديگرى به دستش نمى‌رسد احتياط واجب آن است كه آب را نگهدارد و در تمام اين صورتها اگر آب را بريزد كار خلافى كرده اما نماز او با تيمّم صحيح است.

نورى: بلكه هر گاه احتمال عقلائى هم بدهد كه اگر آب را بريزد ديگر آب پيدا نمى‌كند واجب آن است كه پيش از وقت نماز هم آب را نريزد و نگاه بدارد.

[مسأله 663 كسى كه مى‌داند يا دو شاهد عادل خبر دهند كه آب پيدا نمى‌كند]

مسأله 663 كسى كه مى‌داند يا دو شاهد عادل (1) خبر دهند كه آب پيدا نمى‌كند (2) اگر بعد از داخل شدن وقت نماز وضوى خود را باطل كند يا آبى كه دارد بريزد (3) معصيت كرده ولى نمازش با تيمّم صحيح است (4) ، اگر چه احتياط مستحبّ آن است كه قضاى آن نماز را بخواند.

(1) نورى: يا يك نفر عادل كه قول او اطمينان‌بخش باشد. .

(2) خوئى، گلپايگانى، صافى، تبريزى، فاضل: كسى كه مى‌داند آب پيدا نمى‌كند. .

(3) زنجانى: كسى كه مى‌داند يا احتمال عقلايى مى‌دهد آب پيدا نمى‌كند. .

(4) بهجت: بقيه مسأله ذكر نشده.

مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 662.

سيستانى: مسأله كسى كه مى‌داند آب پيدا نمى‌كند اگر وضوى خود را باطل كند، يا آبى كه دارد بريزد، اگر چه خلاف كرده ولى نمازش با تيمم صحيح است و لكن احتياط مستحب آن است كه قضاى آن نماز را نيز بخواند.

دوم از موارد تيمّم

[مسأله 664 اگر به واسطۀ پيرى يا ترس از دزد دسترسى به آب نداشته باشد]

مسأله 664 اگر به واسطۀ پيرى (1) يا ترس از دزد و جانور و مانند اينها يا نداشتن وسيله‌اى كه آب از چاه بكشد، دسترسى به آب نداشته باشد، بايد تيمّم كند (2) و هم چنين است اگر تهيه كردن آب يا استعمال آن به قدرى مشقّت داشته باشد كه مردم تحمّل آن را نكنند (3) .

(1) خوئى، سيستانى، زنجانى: يا ناتوانى. .

(2) فاضل: بقيه مسأله ذكر نشده.

سيستانى: [و]اگر تهيه كردن آب يا استعمال آن براى او حرج و مشقتى داشته باشد كه معمولاً تحمل نمى‌شود مى‌تواند تيمم كند ولى اگر تحمل كند و وضو بگيرد و يا غسل كند وضو و غسل او صحيح است.

(3) خوئى، تبريزى، زنجانى: ولى در صورت اخير چنانچه تيمم ننمايد و وضو بگيرد وضوى او صحيح است.

مكارم: مسأله هر گاه آب در چاه باشد و به واسطۀ عدم توانايى يا نداشتن وسيله دسترسى به آب ندارد بايد تيمّم كند و هم چنين اگر مشقّت فوق‌العاده داشته باشد كه عادتاً مردم آن را تحمّل نمى‌كنند.

[مسأله 665 اگر براى كشيدن آب از چاه دلو و ريسمان و مانند اينها لازم دارد]

مسأله 665 اگر براى كشيدن آب از چاه، دلو و ريسمان و مانند اينها لازم دارد و مجبور است بخرد، يا كرايه نمايد، اگر چه قيمت آن چند برابر معمول باشد (1) بايد تهيه كند، و هم چنين است اگر آب را به چندين برابر قيمتش بفروشند، ولى اگر تهيۀ آنها به قدرى پول مى‌خواهد كه نسبت به حال او آن مقدار ضرر دارد، واجب نيست تهيه نمايد (2) .