(1) [عبارت «به احتياط واجب» در رساله آيت اللّٰه اراكى نيست]

خوئى، تبريزى، زنجانى: مسأله اگر آب وضو در ظرف غصبى (تبريزى: يا طلا و نقره) است و غير از آن، آب ديگرى ندارد در صورتى كه بتواند به وجه مشروعى آن آب را در ظرف ديگر خالى نمايد لازم است خالى كرده و بعداً وضو بگيرد و چنانچه ميسور نباشد بايد تيمّم كند و اگر آب ديگرى دارد لازم است با آن وضو بگيرد و در هر دو صورت (تبريزى: در هر صورت) اگر معصيت كرده و با دست و مانند آن آب را بر اعضاءِ وضو بريزد و وضو بگيرد وضويش صحيح است (خوئى: و با اين كيفيّت اگر از ظرف طلا يا نقره وضو بگيرد وضوى او صحيح است چه آب ديگرى داشته يا نداشته باشد؛) و اگر در ظرف غصبى (تبريزى: يا طلا و نقره) وضوى ارتماسى بگيرد، وضوى او باطل است چه آب ديگرى داشته باشد يا نه (خوئى: و امّا اگر در ظرف طلا و نقره وضوى ارتماسى بگيرد صحّت آن محلّ اشكال است) .

زنجانى: و در هر دو صورت اگر معصيت كرده و از آن آب بردارد و وضوى ترتيبى بگيرد وضويش صحيح است و هم چنين اگر بخواهد از ظرف طلا يا نقره وضوى ترتيبى بگيرد، و وضوى ارتماسى در ظرف غصبى بنا بر احتياط واجب و در ظرف طلا و نقره بنا بر احتياط باطل است.

گلپايگانى، صافى، بهجت: مسأله اگر آب وضو در ظرف غصبى يا طلا و نقره است و غير از آن، آب ديگرى ندارد (بهجت: و نمى‌تواند آب را در ظرفِ ديگرى بريزد) بايد تيمّم كند (گلپايگانى، صافى: و نمى‌تواند با آب آنها وضو بگيرد.) و اگر آب ديگرى دارد چنانچه در ظرف غصبى يا طلا و نقره، وضوى ارتماسى بگيرد يا با آنها آب را به صورت و دستها بريزد، وضوى او باطل است و در صورتى كه با مشت يا چيز ديگر آب را از آنها بردارد و به صورت و دستها بريزد وضوى او صحيح است؛ هر چند به واسطۀ تصرّف در ظرف غصبى معصيت كرده است.

بهجت: مگر به صورتى كه در [مسأله اختصاصى (271) ، صفحۀ(164)]گذشت.

سيستانى: مسأله اگر آب وضو ملك اوست ولى در ظرف غصبى است و غير از آن آب ديگرى ندارد در صورتى كه بتواند به وجه مشروعى آن آب را در ظرف ديگر خالى نمايد لازم است خالى كرده و بعداً وضو بگيرد و چنانچه ميسور نباشد بايد تيمّم كند و اگر آب ديگرى دارد لازم است با آن وضو بگيرد و در هر دو صورت اگر مخالفت كرده و با آب ظرف غصبى وضو بگيرد وضويش صحيح است.

مكارم: مسأله هر گاه آب وضو در ظرف غصبى يا طلا و نقره است و غير از آن، آب ديگرى ندارد، بايد تيمّم كند و اگر وضو بگيرد اشكال دارد، خواه وضو را به صورت ارتماسى بگيرد و يا با دست آب را برداشته به صورت و دست بريزد، امّا مى‌تواند آبى را كه در ظرف طلا و نقره است در ظرف ديگرى بريزد و از آن وضو بگيرد.

[مسأله 274 اگر در حوضى كه مثلاً يك آجر يا يك سنگ آن غصبى است]

مسأله 274 اگر در حوضى كه مثلاً يك آجر يا يك سنگ آن غصبى است وضو بگيرد صحيح است (1) ولى اگر وضوى او تصرف در غصب حساب شود گناه كار است.

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست