نام کتاب : نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 739
31- درباره «ايمان» از آن حضرت سؤال شده در پاسخ فرمود:
ايمان بر چهار پايه استوار است.
بر «صبر»، «يقين»، «عدالت» و «جهاد»؛
«صبر» بر چهار شعبه تقسيم مىشود: بر
اشتياق، ترس و مواظبت زهد و انتظار. كسى كه مشتاق بهشت باشد از شهوات و تمايلات
سركش بركنار مىرود و آن كس كه از آتش جهنّم بيمناك باشد از محرّمات دورى
مىگزيند، كسى كه در دنيا زاهد باشد مصيبتها را ناچيز مى شمرد و آن كس كه منتظر
مرگ باشد براى انجام اعمال نيك سرعت مىگيرد.
«يقين» نيز بر چهار قسمت است: بر بينش
در هوشيارى و زيركى، رسيدن به دقايق حكمت، پند گرفتن از عبرتها و توجّه به روش
پيشينيان، كسى كه هوشيار و بينا باشد حكمت و دقايق امور برايش روشن شد عبرت فرا
مىگيرد و كسى كه درس عبرت فرا گيرد گويا هميشه با گذشتگان بوده است.
«عدالت» نيز چهار شعبه دارد: دقّت در
فهم، غور در علم و دانش، قضاوت صحيح و حلم و بردبارى ثابت و پابرجا. بنابراين آن
كس كه خوب بفهمد، به اعماق دانش آگاهى پيدا مىكند و كسى كه به عمق علم برسد سيراب
از سرچشمه احكام باز مىگردد، و آن كس كه حلم و بردبارى داشته باشد، در كار خود
تفريط و كوتاهى نمىكند و در ميان مردم با آبرومندى و ستودگى زندگى خواهد كرد.
«جهاد» نيز چهار شعبه دارد: امر به
معروف، نهى از منكر، صدق و راستى در معركه نبرد و كينه و دشمنى با فاسقان، آن كسى
كه امر به معروف كند پشت مؤمنان را محكم كرده و كسى كه نهى از منكر نمايد بينى
كافران را بر خاك ماليده و هركس در معركه نبرد صادقانه بايستد وظيفهاش را انجام
داده و آن كسى كه فاسقان را دشمن دارد و به خاطر خدا خشم گيرد، خداوند به خاطر او
خشم و غضب مىكند و او را در روز قيامت خشنود مىسازد.
«كفر» نيز بر چهار پايه قرار دارد:
دنبال اوهام رفتن به گمان كنجكاوى از اسرار، جنگ و ستيز با مردم؛ انحراف از حقّ و
دور شدن از هدايت و پيروى از هوا و هوس، آن كس كه به دنبال اوهام و جستجوى اسرار
ديگران برود به حقّ باز نمىگردد و كسى كه در اثر جهل به نزاع و ستيز برخيزد
همواره از شناخت حقّ محروم خواهد ماند و كسى كه از راه حقّ منحرف شود و به دنبال
هوسها برود نيكى در نزد او بد و بدى در پيش او خوب جلوه مىكند و گرفتار مستى
گمراهى مىگردد و آن كس كه به عناد و لجاج پردازد، راهها برايش پر از سنگ و
ناهموار، و كارها بر او سخت و پيچيده مىشوند و در تنگنا قرار مىگيرد.
نام کتاب : نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 739