نام کتاب : نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 683
و موجب عمران سرزمينهاى تو و زينت حكومت و رياست تو خواهد بود و از تو بخوبى
ستايش مىكنند و در گسترش عدالت از ناحيه تو با خرسندى سخن مىگويند، و تو نيز خود
در اين ميان مسرور و شادمان خواهى بود. بعلاوه تو مىدانى با تقويت آنها از طريق
توسعه ذخيرهاى كه برايشان نهادهاى اعتماد كنى، و نيز مىتوانى با اين عمل كه
آنها را به عدالت و مهربانى عادت دادهاى، به آنان مطمئن باشى؛ چرا كه گاهى براى
تو گرفتاريهايى پيش مىآيد كه بايد بر آنها تكيه كنى، و در اين حال آنها با طيب
خاطر، پذيرا خواهند شد و عمران و آبادى تحمّل همه اينها را دارد و امّا ويرانى
زمين تنها به اين علّت است كه كشاورزان و صاحبان زمين فقير مىشوند و بيچارگى و
فقر آنها به خاطر آن است كه زمامداران به جمع اموال مىپردازند و نسبت به بقاى
حكومتشان بدگمانند و از تاريخ زمامداران گذشته عبرت نمىگيرند.
سپس در وضع منشيان و كارمندانت دقّت كن و كارهايت را به بهترين آنها بسپار و
نامه هاى سرّى و نقشه ها و طرحهاى مخفى خود را در اختيار كسى بگذار كه داراى
اساسىترين اصول اخلاقى باشد! از كسانى كه موقعيّت و مقام، آنها را مست و مغرور
نسازد كه در حضور بزرگان و سران مردم، نسبت به تو مخالفت و گستاخى كنند و در اثر
غفلت، در رساندن نامه هاى كارمندانت، به تو و گرفتن جوابهاى صحيحش از تو، كوتاهى
ننمايند، خواه در امورى باشد كه از طرف تو دريافت مىدارند و يا از سوى تو
مىبخشند، بايد قراردادهايى كه براى تو تنظيم مىكنند سست و آسيبپذير نباشد و
هرگاه قراردادى به زيان تو باشد از يافتن راه حل عاجز نمانند، و نسبت به ارزش و
منزلت خويش، در كارها ناآگاه و بىاطّلاع نباشند كه شخص ناآگاه، از منزلت خويش، از
ارزش و مقام ديگرى ناآگاهتر خواهد بود.
سپس در انتخاب اين منشيان هرگز به فراست و خوشبينى و خوش گمانى خود تكيه مكن،
چرا كه مردان زرنگ، طريقه جلب نظر و خوشبينى زمامداران را با ظاهر سازى و تظاهر
به خوش خدمتى خوب مىدانند، در حالى كه در ماوراى اين ظاهر جالب هيچ گونه امانت
دارى و خيرخواهى وجود ندارد. بلكه آنها را از طريق پستهايى كه براى حكومتهاى صالح
پيش از تو داشتهاند بيازماى.
بنابراين بر كسانى اعتماد كن كه در ميان مردم خوش سابقهتر و در امانتدارى معروفترند
و اين خود دليل آن است كه تو براى خدا و كسانى كه والى بر آنان هستى خير خواه
مىباشى، بايد براى هر نوعى از كارها يك رئيس انتخاب كنى! رئيسى كه كارهاى مهم، وى
را مغلوب و درمانده نسازد و كثرت كارها او را پريشان و خسته نكند و به خوبى بايد
بدانى هر عيبى در منشيان تو يافت شود- كه تو از آن بى خبر باشى- شخصاً مسؤول آن
خواهى بود! ...
نام کتاب : نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 683