خطبه 155

كه در آن از شگفتيهاى آفرينش خفّاش سخن به ميان آورده‌

ستايش خداوند

ستايش مخصوص خداوندى است كه اوصاف از بيان كنه ذاتش بازمانده و عظمتش عقلها را متحيّر ساخته؛ آن‌چنان كه راهى براى رسيدن به منتهاى ملكوتش نيافته!

او خداوند حق و آشكار است و سزاوارتر و آشكارتر است از آنچه چشمها مى‌بيند. دست تواناى عقول نمى‌تواند وى را در حدّى محدود سازد تا شبيهى براى او بيابد و نيروى پر جولان افكار به اندازه‌گيرى او نرسيده تا مثالى براى او فرض كند، مخلوقات را بدون نقشه قبلى و مشورت مشاورى و بدون كمك مددكارى آفريد و خلقت و آفرينش موجودات تنها با فرمان وى كامل گرديد و همه به اطاعتش ازعان و اعتراف نمودند، فرمانش را اطاعت كردند و رد ننمودند و رام و تسليم گرديدند و به مخالفت برنخاستند.

آفرينش خفّاش‌

از لطايف صنعتش و شگفتيهاى خلقتش همان اسرار پيچيده حكمتى است كه در وجود شب پره ها به ما نشان داده است.

همان جاندارانى كه روشنى روز با آن كه همه چيز را مى‌گشايد، چشمانشان را مى‌بندد! و پرده تاريكى شب كه همه چيز را در ظلمت خويش مى‌كشد، چشمان آنها را باز و گسترده مى‌سازد، چگونه چشمهايشان به طورى نابينايى يافته كه نمى‌تواند از خورشيد نورانى استمداد جويند و به راههاى خويش هدايت گردند و با روشنى خورشيد به سر منزل مقصود خويش برسند؟! و چگونه خدا با درخشش نور آفتاب آنها را از حركت درميان امواج روشنايى بازداشته؟ و در پنهانگاههاى خود از رفتن در دل نور مخفى ساخته، به هنگام روز پلكهاى چشمهاشان بر روى هم مى‌افتد و شب را براى خود چراغ روشنى قرار داده و در ظلمتگاه شبها روزى خود را جستجو مى‌كنند، نه تاريكى شديد شب چشم آنها را از ديدن باز مى‌دارد و نه ظلمت سختش آنها را از حركت در آن مانع مى‌گردد،