خطبه 149

كه قبل از مرگ خويش فرموده‌

اى مردم! هر كس از آنچه فرار مى‌كند (مرگ)، در همان حال فرار آن را ملاقات خواهد كرد. اجل سرآمد زندگى و پايان حيات و فرار از آن رسيدن به آن خواهد بود!

چه روزهايى كه من به بحث و كنجكاوى از اسرار و حقيقت اين امر (اجل) پرداختم، ولى خداوند جز اخفاى آن را نخواست. هيهات، علمى است پنهان و مربوط به عالم غيب!

امّا وصيت من اين است كه: هيچ چيز را شريك خدا قرار ندهيد (و جز خدا را نپرستيد) و درباره «محمّد صلى الله عليه و آله» اين است كه سنّت و شريعت او را ضايع مگردانيد، اين دو ستون محكم رابر پا داريد و اين دو چراغ پر فروغ را فروزان نگهداريد و مادام كه از حق منحرف نگشته‌ايد هيچ نقص و مذمّتى نخواهيد داشت؛ براى هر كس به اندازه تواناييش وظيفه‌اى تعيين و به افراد جاهل و نادان تخفيف داده شده است؛ پروردگارى رحيم، دينى استوار و امام و پيشوايى آگاه داريد.

من ديروز رهبر و همراه شما بودم، امروز مايه عبرت شمايم و فردا از شما جدا خواهم شد؛ خداوند من و شما را مشمول رحمت خويش گرداند.

اگر من از اين ضربت در اين لغزشگاه (دنيا) نجات يابم، (شما به مقصود خود رسيده‌ايد) و اگر گامها بلغزد و از اين جهان رخت بر بندم، ما نيز (مانند ديگران) درسايه شاخه‌ها و مسير وزش بادها و زير سايه ابرهاى متراكم آسمان كه پراكنده شدند و آثارشان در روى زمين محو شد، خواهيم بود. من از همسايگان شما بودم كه چند روزى بدنم در كنار شما زيست و به زودى از من جسدى بى روح و ساكن، پس از آن همه حركات، و خاموش پس از آن همه گفتار، باز خواهد ماند؛ (هم اكنون) بايد سكوت من، بى‌حركتى دست و پا و چشمها و اندامم، موجب پند و اندرز و موعظه شما گردد، زيرا اين حالت براى كسانى كه بخواهند عبرت گيرند از هر منطق رسا و گفتار مؤثّر، عبرت‌انگيزتر است. وداع و خداحافظى من با شما، وداع و خداحافظى كسى است كه آماده ملاقات پروردگار است! فردا ارزش ايّام زندگى مرا به خوبى خواهيد دانست و مكنونات خاطر و ناراحتى درونيم برايتان آشكار خواهد شد و پس از آن كه جاى مرا خالى ديديد و ديگرى به جاى من نشست، كاملًا مرا خواهيد شناخت!